Sygn. akt II W 910/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2013 roku

Sąd Rejonowy w Głogowie II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Daniel Ludwiczak

Protokolant: Mariola Ratuś

po rozpoznaniu na rozprawie dnia 15 lutego 2013 roku

sprawy z oskarżenia Komendy Powiatowej Policji w G.

przeciwko T. N. (N.)

synowi J.i M.z domu B.

urodzonemu (...) w G.

obwinionemu o to, że:

I.  w dniu 9 maja 2012 roku w G. przy ul. (...) w lokalu Gospoda (...) wbrew obowiązkowi określonemu w art. 5 ust. 1 Rozporządzenia nr 852/2004 nie wdrożył w zakładzie produkcji lub obrotu żywnością zasad systemu (...);

tj. o czyn z art. 100 ust. 1 pkt 8 Ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia

II.  w dniu 11 maja 2012 roku w G. przy ul. (...) na terenie siedziby Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego pomimo żądania uprawnionego organu państwowego odmówił okazania dokumentu tożsamości oraz udostępnienia wszelkich danych osobowych niezbędnych do wystawienia mandatu karnego kredytowanego, czym udaremnił działalność organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w G. i wykonanie przewidzianej prawem czynności urzędowej;

tj. o czyn z art. 65 § 2 kw i art. 38 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej

I.  obwinionego T. N. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów opisanych w części wstępnej wyroku z tym ustaleniem, że czyn wymieniony w punkcie II kwalifikuje z art. 65 § 2 kw i art. 38 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zw. z art. 9 § 1 kw i za to na podstawie art. 38 ust. 1 Ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zw. z art. 9 § 2 kw i w zw. z art. 24 § 1 i 3 kw wymierza mu łącznie karę grzywny w kwocie 300 (trzysta) złotych;

II.  na podstawie art. 118 § 1 kpw zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki postępowania w wysokości 100 (sto) złotych i wymierza mu opłatę w wysokości 30 (trzydzieści) złotych.

Sygn. akt II W 910/12

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. N. jest dyrektorem restauracji Gospoda (...) w G.. Do jego zadań należy organizowanie funkcjonowania zakładu, w tym czuwanie nad przestrzeganiem zasad i porządku w procesie wytwarzania posiłków, a w razie potrzeby podejmowanie działań korygujących.

Upoważnione pracownice (...) w G. w osobach J. K. oraz M. S. w dniu 9 maja 2012 roku udały się do Gospody (...) celem skontrolowania restauracji. Początkowo nie zostały wpuszczone na teren zakładu przez pracującą kucharkę. Następnie skontaktowały się telefonicznie z T. N., który wcześniej reprezentował zakład przy tego typu kontrolach. Oświadczył on, że termin kontroli mu nie odpowiada i zaproponował inny. Kontrolujące wskazały, że czynności przeprowadzą tego dnia i żeby przyjechał on do zakładu. Wówczas T. N. powiedział, że nie będzie uczestniczył w czynnościach kontrolnych, a jako świadek będzie uczestniczyła E. M.. T. N. zgodził się na przeprowadzenie czynności kontrolnych w zakresie pisania protokołu i sprawdzenia dokumentacji opartej na zasadach (...) w siedzibie (...) w G..

Podczas kontroli okazało się, że pomieszczenia produkcyjne restauracji nie były wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem, ponieważ żywność, naczynia, odpadki, sprzęt produkcyjny oraz porządkowy znajdowały się miejscach przypadkowych.

W kuchni właściwej była przygotowywana zupa dla dzieci z przedszkola. Zupa gotowała się na kuchence gazowej obok zlewu do obróbki wstępnej mięsa. W zlewie umieszczony był termos, do którego zupa była przelewana przez kucharkę. Przygotowująca posiłek nie wypełniła dokumentacji kontroli wewnętrznej ani nie potrafiła wyjaśnić pracownikom sanepidu pochodzenia surowców, z których przygotowywała dania.

W urządzeniach chłodniczych było zamrożone mięso oraz porcjowane półprodukty i gotowe potrawy, które nie miały oznaczenia. Przez to nie była możliwa ich identyfikacja i ustalenie źródła pochodzenia ani terminów przydatności do spożycia.

Kontrolujące domagały się udostępnienia im na miejscu do wglądu zapisów w dokumentacji kontroli wewnętrznej zakładu w zakresie przyjęcia towaru oraz nadzoru nad urządzeniami chłodniczymi. Nie otrzymały tych dokumentów.

W dniu 9 maja 2012 roku T. N. udał się do siedziby (...) w G. celem zapoznania się z protokołem kontroli sanitarnej, który podpisał. Kontrolujące J. K. oraz M. S. za stwierdzone uchybienia w zakresie braku utrzymania czystości i porządku w lokalu chciały nałożyć na T. N. karę grzywny w wysokości 500 zł. Oświadczył on, że udzieli odpowiedzi po wnikliwiej analizie protokołu kontroli sanitarnej. T. N. w dniu 11 maja 2012 roku stawił się w (...) i odmówił przyjęcia mandatu karnego kredytowanego. Wówczas pracownice sanepidu J. K. oraz M. S. zażądały od niego okazania dowodu osobistego celem spisania jego danych osobowych. T. N. oświadczył, że nie ma przy sobie tego dokumentu. Następnie został wezwany do podania imion rodziców, numeru dowodu osobistego i adresu zamieszkania. T. N. odmówił udzielenia żądanych informacji.

Dowody:

- zeznania świadka J. K., k. 25v., 54-54v.,

- zeznania świadka M. S., k. 54v.-55,

- kopia protokołu z kontroli sanitarnej, k. 9-10,

- kopia adnotacji służbowej, k. 4, 11,

- częściowo wyjaśnienia obwinionego T. N., k. 53v.

Obwiniony T. N. ma 36 lat. Na utrzymaniu ma dziecko. Z tytułu wykonywanej pracy uzyskuje wynagrodzenie w wysokości 3500 zł netto. Nie był karany sądownie. Nie leczył się psychiatrycznie, neurologicznie ani odwykowo.

Dowód:

- dane obwinionego, k. 53.

T. N. nie przyznał się do stawianych zarzutów. Wyjaśnił, że system (...) został już wcześniej wdrożony w lokalu, którego jest dyrektorem. Wskazał, że 9 maja 2012 roku była sporządzona dokumentacja, która podczas kontroli została okazana przedstawicielom inspekcji. Odnośnie drugiego zarzutu obwiniony wyjaśnił, że był w siedzibie inspekcji i nie miał ze sobą portfela z dokumentem tożsamości. Był tam pytany tylko o imię, nazwisko i adres zamieszkania. Udzielił tych informacji.

Dowód:

- wyjaśnienia obwinionego, k. 53v.

Sąd zważył, co następuje:

Uwzględniając przeprowadzone i ujawnione w sprawie dowody, Sąd uznał, iż potwierdziły one ponad wszelką wątpliwość sprawstwo i winę T. N. w odniesieniu do przypisanych mu czynów.

Sąd, konstruując stan faktyczny niniejszej sprawy, oparł się na zeznaniach J. K. oraz M. S.. W przekonaniu Sądu zeznania tych świadków były spójne, logiczne i wzajemnie ze sobą korespondowały odnoście przebiegu i wyników kontroli restauracji w dniu 9 maja 2012 roku, a także późniejszego żądania od obwinionego okazania dokumentu tożsamości i podania danych niezbędnych do jego ukarania.

Świadkowie zgodnie podali, że w czasie kontroli w dniu 9 maja 2012 roku znaleźli w chłodziarce mięso, które nie było oznaczone w żaden sposób, czy to etykietą producenta czy odpowiednią fakturą. W konsekwencji nie było możliwe ustalenie ani źródła pochodzenia surowca ani daty jego dostarczenia do restauracji czy przydatności do spożycia. Nieznane było także pochodzenie surowców wykorzystywanych przy przygotowaniu posiłku dla dzieci z przedszkola. Upoważnione pracownice (...) w G. w trakcie kontroli domagały się najpierw od kucharki, a później od będących na miejscu właścicieli lokalu, udostępnienia dokumentacji, która w ramach systemu (...) powinna być sporządzona i w której powinny być zawarte zapisy z zakresu monitorowania krytycznych punktów kontroli. Takiej dokumentacji kontrolujące nie otrzymały, ponieważ we właściwym czasie nie została sporządzona. Później kiedy pracownice (...) chcąc nałożyć na T. N. karę grzywny w drodze mandatu za stwierdzone w czasie kontroli nieprawidłowości – zażądały od niego okazania dowodu osobistego i podania informacji o imionach rodziców, adresie zamieszkania, on odmówił im podania tych danych. Wprawdzie w zeznaniach świadków zachodzą drobne rozbieżności w tym zakresie, gdyż J. K. podała, że obwiniony powiedział, że nie może tych danych im podać, zaś z zeznań M. S. wynika, że powiedział, że danych tych nie pamięta. To jednak nie ulega wątpliwości, że T. N., mając taką możliwość, uchylił się od tego. Zostało to także potwierdzone pismem, które T. N. podpisał (vide k. 4).

Obwiniony wskazał, że system (...) już wcześniej był wdrożony w lokalu gastronomicznym, a w dniu kontroli sanitarnej zabrakło stosownych zapisów w dokumentacji kontroli wewnętrznej zakładu. W ocenie Sądu wdrożenie założeń systemu (...) nie można ograniczać jedynie do przygotowania dokumentacji w tym zakresie, ale konieczne jest także postępowanie zgodnie z przyjętą procedurą, czego zabrakło w tej sprawie. Stosownie do art. 5 ust. 1 Rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.U.UE.L.2004.139.1) przedsiębiorstwa sektora spożywczego opracowują, wykonują i utrzymują stałą procedurę lub procedury na podstawie zasad (...). Uczynienie zadość tak określonym obowiązkom pozwala na uznanie, że zasady wskazanego systemu zostały wdrożone w rozumieniu art. 100 ust. 1 pkt 8 Ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Wdrożyć oznacza: 1) ćwiczeniem wyrobić w kimś jakąś umiejętność lub jakiś nawyk, 2) podjąć jakieś działania, 3) zacząć stosować coś w praktyce (vide http://sjp.pwn.pl/szukaj/wdrożyć).

Obwiniony, jako dyrektor restauracji, był osobą odpowiedzialną za realizację przez jej pracowników obowiązków wynikających z opracowanej i przyjętej w zakładzie procedury monitorowania zagrożeń. W świetle ustalonego stanu faktycznego nie może budzić zastrzeżeń, że obwiniony swoim postępowaniem wyczerpał znamiona pierwszego przypisanego mu czynu zabronionego polegającego na nie wdrożeniu w zakładzie procedur opartych na zasadach sytemu (...).

Obwiniony wskazał, że w dniu 11 maja 2012 roku, będąc w siedzibie (...) w G. nie posiadał przy sobie dowodu osobistego, a dane, jakich od niego zażądano, udzielił. Sąd nie dał wiary tym wyjaśnieniom obwinionego, uznając je za nieszczere i zmierzające do uniknięcia odpowiedzialności za popełnione wykroczenie. Wyjaśnienia obwinionego pozostają w sprzeczności z zeznaniami słuchanych świadków, którzy byli zgodni co do tego, że T. N. wbrew żądaniu nie okazał dowodu osobistego i nie podał danych dotyczących tożsamości, w tym imion rodziców, oraz adresu zamieszkania. Udaremnił więc działanie organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Nie ulega wątpliwości, że upoważnieni do przeprowadzenia kontroli pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku z podejmowanymi czynnościami mają prawo żądać okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych (art. 25 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej). Ustawa nie wprowadza tu żadnych ograniczeń. Zatem prawo obejmuje również możliwość legitymowania osób, tym bardziej, że w razie stwierdzenia popełnienia wykroczenia inspektor sanitarny może ukarać sprawcę grzywną w drodze mandatu karnego.

W świetle ustalonego stanu faktycznego Sąd uznał, że obwiniony swoim postępowaniem wyczerpał znamiona czynu zabronionego określonego w art. 38 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz w art. 65 § 2 kw w zw. z art. 9 § 1 kw.

Zgodnie z art. 9 § 2 kw jeżeli jednocześnie orzeka się o ukaraniu za dwa lub więcej wykroczeń, wymierza się łącznie karę w granicach zagrożenia określonych w przepisie przewidującym najsurowszą karę, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu środków karnych na podstawie innych naruszonych przepisów. Obwiniony dopuścił się dwóch wykroczeń. Art. 38 ust. 1 Ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest przepisem najsurowszym, ponieważ przewiduje trzy alternatywne kary: karę aresztu do 30 dni, karę ograniczenia wolności i karę grzywny.

Wymierzając obwinionemu karę, Sąd kierował się przesłankami zawartymi w art. 33 kw. Do okoliczności obciążających Sąd zaliczył duży stopień winy obwinionego w odniesieniu do przypisanych mu czynów. Obwiniony działał z zamiarem bezpośrednim. Świadczą o tym podejmowane przez niego starania o zmianę terminu kontroli na inny dzień niż 9 maja 2012 roku. Obwiniony był zaskoczony i nieprzygotowany na kontrolę w tym dniu. Z kolei odmawiając udostępnienia dowodu osobistego i podania danych dotyczących tożsamości i adresu zamieszkania obwiniony uczynił to celowo. Należy pamiętać, że nie była to pierwsza kontrola, w której obwiniony uczestniczył jako dyrektor lokalu gastronomicznego i znał on zakres uprawnień kontrolujących. Zaś postępowanie T. N. wynikało z tego, że upoważnione pracownice sanepidu nie chciały się zgodzić na ukaranie obwinionego karą grzywny w wysokości przez niego oczekiwanej (vide wyjaśnienia T. N., k. 53v.). Sąd nie dopatrzył się po stronie obwinionego okoliczności łagodzących.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd wymierzył obwinionemu karę grzywny w kwocie 300 złotych, uznając, że kara ta stanowi wystarczającą reakcję na czyny T. N.. Sankcja ta uwzględnia możliwości majątkowe obwinionego. Wymierzona kara grzywny będzie również miała pozytywny wpływ na kształtowanie świadomości społecznej oraz będzie stanowiła wystarczający bodziec dla osiągnięcia względem obwinionego pożądanych celów zapobiegawczych oraz wychowawczych. Uzmysłowi mu, że naruszanie obowiązującego prawa nie popłaca.

Orzeczenie o zryczałtowanych wydatkach postępowania oraz o opłacie wydano na podstawie art. 118 § 1 kpw w zw. z § 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2001 roku w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia i art. 119 kpw w zw. z art. 3 ust. 1 i art. 21 pkt 2 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych. Mając na uwadze sytuację majątkową obwinionego, Sąd uznał, że nie ma podstaw do odstąpienia od obciążenia go kosztami postepowania i wymierzenia mu opłaty.