Sygn. akt IV Pa 57/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Katarzyna Antoniak (spr.)
Sędziowie:	SSO Elżbieta Wojtczuk SSO Jacek Witkowski
Protokolant:	sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2015 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko Stołecznemu Zarządowi Infrastruktury w W.

o zaległe wynagrodzenie

na skutek apelacji powoda K. W.

od wyroku Sądu Rejonowego w (...) IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 9 kwietnia 2014r. sygn. akt IV P 361/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

a) w pkt I w ten sposób, że zasądza od Stołecznego Zarządu Infrastruktury w W. na rzecz powoda K. W. niżej wymienione kwoty:

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 lipca 2010r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 sierpnia 2010r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 września 2010r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 października 2010r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 listopada 2010r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 grudnia 2010r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 stycznia 2011r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 lutego 2011r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 marca 2011r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 kwietnia 2011r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 maja 2011r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 czerwca 2011r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 lipca 2011r. do dnia zapłaty,

- 152,50 (sto pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od 1 sierpnia 2011r. do dnia zapłaty,

- 188 (sto osiemdziesiąt osiem) złotych z ustawowymi odsetkami od 1 września 2011r. do dnia zapłaty,

- 188 (sto osiemdziesiąt osiem) złotych z ustawowymi odsetkami od 1 października 2011r. do dnia zapłaty,

- 188 (sto osiemdziesiąt osiem) złotych z ustawowymi odsetkami od 1 listopada 2011r. do dnia zapłaty,

b) w pkt II w ten sposób, że koszty procesu między stronami wzajemnie znosi,

II. w pozostałej części apelację oddala,

III. koszty procesu między stronami za drugą instancję wzajemnie znosi.

Sygn. akt: IV Pa 57/14 UZASADNIENIE

Wyrokiem z 9 kwietnia 2014r. Sąd Rejonowy (...)oddalił powództwo K. W. skierowane przeciwko Stołecznemu Zarządowi Infrastruktury w W. o zaległe wynagrodzenie w postaci dodatku funkcyjnego oraz zasadził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1 800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Rozstrzygnięcie to było wynikiem następujących ustaleń i wniosków Sądu Rejonowego:

W pozwie wniesionym w dniu 29 maja 2013r. przeciwko Stołecznemu Zarządowi Infrastruktury w W. powód K. W. domagał się zasądzenia na jego rzecz kwoty 21 600 złotych z ustawowymi odsetkami od 2 kwietnia 2012r. do dnia zapłaty z tytułu niewypłaconego dodatku funkcyjnego za okres od 1 kwietnia 2009r. do 31 marca 2012r. oraz zasądzenia kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pracował w Wojskowej Administracji K. nr 26 w W. na stanowisku starszego technika od 1 lutego 1995r. do 2 kwietnia 2012r. i od 1 stycznia 2006r. została ona podporządkowana Stołecznemu Zarządowi Infrastruktury w W.. Głównym zadaniem powoda była administracja dwoma kompleksami wojskowymi z 81 budynkami ,tj. Jednostką Wojskową (...) P. i Wojskową Komendą Uzupełnień w G.. Zdaniem powoda na zajmowanym stanowisku powinien mieć wypłacany dodatek funkcyjny, a to na podstawie Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej, którego art.33 przewiduje dodatek funkcyjny dla pracownika zatrudnionego na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób, łącznie z osobą kierującą. Tymczasem w spornym okresie powód nie pobierał powyższego dodatku, chociaż spełniał kryteria do jego otrzymania. Kierował bowiem zespołem składającym się z pięciu osób, a sezonowo – 10 osób, w skład których wchodzili elektromonter, monter instalacji, ślusarz, murarz, robotnik budowlany, a w sezonie grzewczym palacze. Podniósł, że miał duży zakres obowiązków. Odpowiadał za stan techniczny 82 budynków wojskowych oraz zamontowanych w nich urządzeń, za prawidłową konserwację, naprawy i obsługę, zaopatrzenie w media, ochronę środowiska, zapewniał nadzór techniczny, warunki bhp wykonywanych robót i prawidłowe ich rozliczanie. Szczegółowy zakres jego obowiązków został opracowany przez kierownika działu eksploatacji 3 lipca 2006 r. Powód zaznaczył, że wykonywał również szereg czynności właściwych dla kierownika działu eksploatacji. Mając to na uwadze, w jego ocenie, powinien otrzymywać dodatek funkcyjny w wysokości 600 złotych miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu stanowiska pozwany podniósł, że w spornym okresie, powodowi jako starszemu technikowi, według postanowień Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej nie przysługiwał dodatek funkcyjny. Ponadto podniósł zarzut przedawnienia roszczeń za okres od 1 kwietnia 2009r. do 31 maja 2010r. W ocenie pozwanego, powód w uzasadnieniu swojego roszczenia o dodatek funkcyjny powołał się na wyrwane z kontekstu postanowienia Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej, bowiem stanowisko starszego technika nie jest stanowiskiem, z którym wiązałoby się prawo do dodatku funkcyjnego. Pozwany zaznaczył, że nawet jeśli wcześniej taki dodatek był wypłacany, to bezpodstawnie i okoliczność ta nie może stanowić podstawy do dochodzenia od pozwanego wypłaty dodatku funkcyjnego. Pracodawca wskazał, że stanowisko starszego technika kwalifikowane było zgodnie z „Tabelą stanowisk, zaszeregowań i wymagań kwalifikacyjnych dla nierobotniczych stanowisk pracy”, czyli załącznikiem nr 1 do Układu, w zależności od ówczesnego brzmienia Układu jako „T.. I. lp 25c” lub „T.. I. lp 62”. Według tych pozycji z tabeli zamieszczonej w załączniku nr 1 do Układu, na żadnym z tych stanowisk nie przewidziano wypłaty dodatku funkcyjnego. Koresponduje z tym również zaszeregowanie powoda dla celów ustalenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego, które cały czas obejmowało Kategorię XII. Ponadto, zdaniem pozwanego, z treści postanowień Układu wynika, że przyznanie dodatku funkcyjnego nie jest obligatoryjne. Pozwany podkreślił, że pomimo formalnego zamieszczenia w pisemnym zakresie obowiązków powoda z 21 czerwca 2008r. kierowania podległymi mu pracownikami, powód takich funkcji kierowniczych w rzeczywistości nie sprawował, a jedynie nadzorował pracę innych pracowników. Pozwany zakwestionował również wysokość dochodzonego roszczenia i określenie kwoty miesięcznego dodatku funkcyjnego na 600 złotych.

Na rozprawie w dniu 26 marca 2014r. pełnomocnik powoda zmienił roszczenie w zakresie odsetek wnosząc, aby zostały one zasądzone od 1. dnia każdego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dodatek powinien być wypłacony.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód K. W. od 1 lutego 1995r. był pracownikiem Wojskowej Administracji K. nr 26 w W.. Do podmiotu tego należała administracja zasobami nieruchomości będącymi w trwałym zarządzie Ministerstwa Obrony Narodowej lub użytkowanymi na podstawie innych tytułów prawnych w przydzielonych kompleksach wojskowych. Wojskowa Administracja K. nr 26 w W. z dniem 1 stycznia 2006r. została podporządkowana Stołecznemu Zarządowi Infrastruktury w W.. Powód był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, w pełnym wymiarze czasu pracy, początkowo na stanowisku kierownika rejonu, następnie kierownika obsługi technicznej i do 30 czerwca 2006r. przysługiwał mu dodatek funkcyjny, ostatnio w wysokości 177 złotych. Od dnia 1 lipca 2006r. powód objął stanowisko starszego technika, bez prawa do dodatku funkcyjnego . Do obowiązków powoda na tym ostatnim stanowisku należało w szczególności: piecza nad stanem technicznym wojskowych obiektów budowlanych oraz zamontowanych w nich stałych urządzeń technicznych, maszyn i sprzętu w Rejonie P., ich przeglądy, konserwacja, naprawy i obsługa, a także planowanie potrzeb finansowych, materiałowych, sprzętowych, konserwacyjnych, remontowych, inwestycyjnych i sprawozdawczość w tym zakresie, prowadzenie dokumentacji, zakupy materiałów i usług, zaopatrzenie kompleksów w media komunalne oraz odprowadzanie ścieków, kierowanie pracą podległego personelu w liczbie 7 osób, w tym 2 elektryków, hydraulika, ślusarza, murarza, robotnika i sprzątaczki, wykonujących zadania z zakresu konserwacji i obsługi technicznej oraz remontów wojskowych obiektów budowlanych, zapewnienie właściwego nadzoru technicznego oraz warunków bhp wykonywanych zadań, odbiór i rozliczanie robót, nadzór zagadnieniami ochrony środowiska. Zakres obowiązków służbowych powoda nie zmniejszył się pomimo zmiany stanowiska pracy. Jako starszy technik powód podlegał kierownikowi Wojskowej Administracji K. nr 26. Wojskową Administrację K. nr 26 w W. obowiązywał Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z 8 czerwca 1998r. W art.33 ust.1 przewidywał on, że dodatek funkcyjny przysługuje pracownikowi, jeżeli jest on zatrudniony na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób, łącznie z osobą kierującą. Przy przyznawaniu dodatku funkcyjnego pracodawca miał kierować się w szczególności wielkością komórki organizacyjnej, stopniem trudności i złożoności wykonywanych prac, stopniem odpowiedzialności związanej z pełnioną funkcją, pracochłonnością obowiązków służbowych. Mimo treści postanowień Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej, kierownik Wojskowej Administracji K. nr 26 H. N. z dniem 1 grudnia 2012r., przyznał K. W. dodatek funkcyjny na stanowisku starszego technika w wysokości 188 złotych, który był mu wypłacany do końca zatrudnienia. Z dniem 1 kwietnia 2012r. postanowienia umowy o pracę powoda zostały jednak z powrotem dostosowane do obowiązującego Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej.

Na mocy rozkazu nr Pf-124/O. Szefa Inspektoratu Wsparcia (...)w B. z 20 sierpnia 2012r. następcą prawnym zlikwidowanej Wojskowej Administracji K. nr 26 w W. został przeformowany Stołeczny Zarząd Infrastruktury w W., który przejął zobowiązania rozformowywanych jednostek wobec byłych pracowników.

Z dniem 2 kwietnia 2012r. pracodawca rozwiązał z K. W. stosunek pracy bez wypowiedzenia .

W przedstawionym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał roszczenie powoda za nieuzasadnione. Sąd wskazał, że zgodnie z art.33 ust.1 Układu, dodatek funkcyjny przysługuje pracownikowi, jeżeli jest zatrudniony na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób – łącznie z osobą kierującą. Tymczasem stanowisko starszego technika, które w spornym okresie zajmował powód nie jest w żaden sposób związane z kierowaniem zespołem pracowników. Już sama nazwa stanowiska wskazuje, że należy ono do kategorii stanowisk technicznych, wykonawczych, a nie kierowniczych, jak np. kierownik, mistrz, czy brygadzista. Jak wynika z „Tabeli stanowisk, zaszeregowań i wymagań kwalifikacyjnych dla nierobotniczych stanowisk pracy” (załącznik nr 1 do Układu), dodatek funkcyjny przysługuje kadrze wyższego szczebla (poz.1-18), a spośród pozostałych stanowisk jedynie osobom zatrudnionym na stanowisku pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych (poz.23), kierownika samodzielnej komórki organizacyjnej (poz.24), kierownika zmiany (poz.35), komendanta ochrony (poz.38), kierownika innej komórki niż samodzielna komórka organizacyjna (poz.41), starszego mistrza (poz.42), mistrza (poz.53), kierownika kancelarii (poz.67). Stanowisko starszego technika mieści się w kategorii starszego stanowiska w zawodzie technicznym (poz.62) i według tego załącznika do Układu osobie zatrudnionej na tym stanowisku dodatek funkcyjny nie przysługuje.

W ocenie Sądu Rejonowego z przepisów Układu można wysnuć wniosek, że nawet, gdy dana osoba zajmuje stanowisko, przy którym przewidziano prawo do dodatku funkcyjnego, przyznanie przez pracodawcę takiemu pracownikowi dodatku funkcyjnego pozostaje fakultatywne. Wskazuje na to treść art.33 ust.2 tego aktu, który określa jakimi przesłankami należy kierować się „przy przyznawaniu dodatku funkcyjnego”. Mianowicie, istotna jest wielkość komórki organizacyjnej, stopień trudności i złożoności wykonywanych prac, stopień odpowiedzialności związanej z pełnioną funkcją, pracochłonność obowiązków służbowych. Oznacza to, że nawet, gdy dana osoba jest zatrudniona na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób, od decyzji pracodawcy zależeć będzie czy w danym konkretnym przypadku jest to uzasadnione okolicznościami, o których mówi art.33 ust.2 Układu. Jest to więc kwestia indywidualna, przy czym prawo do dodatku i tak musi wynikać z przepisów wewnętrznych, czyli z Układu.

W przekonaniu Sądu Rejonowego należy odróżnić przy tym „stanowisko pracy związane z kierowaniem zespołem” od czynności faktycznych kierowania grupą takich osób, jak to miało miejsce w przypadku powoda. W tym miejscu Sąd wskazał na „Uwagę nr 3” do Tabeli, o której wyżej mowa, która statuuje dodatkowe zastrzeżenie odnośnie stanowisk kierownika audytu wewnętrznego (poz.6), głównego specjalisty (poz.16), głównego specjalisty bhp (poz.17), pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych (poz.23) i kierownika kancelarii (poz.67). Zgodnie z nim „dodatek funkcyjny przysługuje tylko pracownikowi kierującemu zespołem osób, o którym mowa w art.33 ust.1 Układu”. To swoiste zastrzeżenie dodatkowo podkreśla odmienność sytuacji pracownika „zatrudnionego na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób – łącznie z osobą kierującą” od sytuacji pracownika „kierującego zespołem składającym się co najmniej z trzech osób – łącznie z osobą kierującą”. Innymi słowy, jeśli pracownik kieruje tego rodzaju zespołem, ale nie jest zatrudniony na stanowisku związanym z kierowaniem takim zespołem, dodatek funkcyjny mu nie przysługuje. Podobnie pracownik zatrudniony na stanowisku związanym z kierowaniem takim zespołem, ale nie kierujący tym zespołem, w wyżej wymienionych przypadkach nie ma prawa do dodatku funkcyjnego. Pierwsza ze wskazanych sytuacji miała miejsce w niniejszej sprawie.

W świetle powyższego Sąd Rejonowy uznał, że nie ma większego znaczenia dla prawa powoda do dodatku funkcyjnego podnoszona przez niego nieustannie w toku postępowania, z pominięciem innych istotnych okoliczności, kwestia faktycznego kierowania przez niego w spornym okresie pracą grupy innych pracowników, skoro K. W. zajmował stanowisko starszego technika, a więc niezwiązane z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób – łącznie z osobą kierującą. Powód w swoich twierdzeniach deprecjonuje natomiast znaczenie formalnej kwalifikacji jego stanowiska pracy i skupia się wyłącznie na zakresie swoich obowiązków, podczas gdy pierwsze z tych zagadnień ma charakter pierwotny względem drugiego. Przyjmując, że powód faktycznie kierował zespołem pracowników w liczbie co najmniej trzech osób, to nie zajmując stanowiska związanego z kierowaniem takim zespołem, a stanowisko starszego technika takim stanowiskiem nie było, bo nie wiązało się z pełnieniem żadnej funkcji, nie miał on prawa do dodatku funkcyjnego. Sąd pierwszej instancji powołał się na analizę pojęcia „stanowiska pracy” przedstawioną przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 9 marca 2011r. (sygn. II PK 225/10, OSNP 2012 nr 9-10, poz.112), w którym Sąd Najwyższy stwierdził, że przez to pojęcie należy rozumieć zarówno określenie rodzaju pracy, jak i miejsca pracy, przy czym rodzaj pracy może być określony w umowie o pracę przez wskazanie stanowiska, funkcji, zawodu, specjalności, charakteru pracy lub czynności, które mają być wykonywane przez pracownika. Rodzaj pracy pokrywa się ze stanowiskiem jedynie w przypadkach określonych indywidualnie, co ma miejsce w odniesieniu do stanowisk kierowniczych i samodzielnych. W innych przypadkach ten sam rodzaj pracy z reguły można wykonywać na różnych stanowiskach.

W ocenie Sądu pierwszej instancji skoro po zmianie stanowiska powoda z dniem 1 lipca 2006r. ze stanowiska kierownika obsługi technicznej Rejonu P. na stanowisko starszego technika jego zakres obowiązków się nie zmienił, to nic nie stało na przeszkodzie, aby renegocjował on swoje warunki zatrudnienia i wynegocjował stanowisko stricte kierownicze, na którym praca wiąże się z otrzymywaniem dodatku funkcyjnego. Tymczasem powód przepracował na nowych warunkach pracy i płacy niemal 7 lat i o dodatek funkcyjny upomniał się dopiero rok po rozwiązaniu z nim przez pracodawcę stosunku pracy. Jest to okoliczność o tyle istotna, że abstrahując od powyższych rozważań spowodowała, iż przedawnieniu uległy roszczenia powoda za okres pracy sprzed maja 2010r., a podniesiony w tym zakresie przez pozwanego zarzut był uzasadniony. Strona powodowa nie przytoczyła żadnych przekonujących okoliczności uzasadniających nieuwzględnienie tego zarzutu. Nie można bowiem uznać za takie podniesienie złego stanu zdrowia, z powołaniem się na całkowicie nieczytelne zaświadczenia lekarskie. Zauważyć trzeba, że wszystkie wcześniejsze zmiany warunków pracy i płacy powoda były wprowadzane za jego zgodą, w ramach porozumienia stron. Zdaniem Sądu Rejonowego nie ma znaczenia dla dochodzonego roszczenia, że w przeszłości powodowi został okresowo przyznany bez podstawy prawnej dodatek funkcyjny na stanowisku starszego technika. Okoliczność ta nie może bowiem stanowić jedynej podstawy do dochodzenia przez powoda od pozwanego wypłaty dodatku funkcyjnego za okres objęty sporem w niniejszej sprawie. Należy zauważyć, że dodatek na tym stanowisku powodowi przyznał z dniem 1 grudnia 2012 r. kierownik Wojskowej Administracji K. nr 26 H. N., który przesłuchiwany na rozprawie wyjaśnił motywy swojej decyzji. Zeznał on bowiem, że w tamtym czasie był już w okresie wypowiedzenia umowy o pracę i chciał pozostawić u pracowników dobre wrażenie po sobie. Wskazał, że nie zastanawiał się nad podstawą prawną swojej decyzji. Podał, iż przyznanie wówczas tego dodatku nie miało nic wspólnego z zakresem obowiązków powoda i przyznał mu ten dodatek, bo miał prawo tak zrobić (k.260v-262). Sąd nadmienił, że postanowienia umowy o pracę powoda zostały na powrót dostosowane do obowiązującego Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej już z dniem 1 kwietnia 2012r., za porozumieniem stron.

Oprócz tego, że roszczenie powoda okazało się nieuzasadnione co do samej zasady, Sąd Rejonowy wskazał, że nie wiadomo dokładnie czym kierował się powód uznając, że wysokość żądanego w jego przypadku dodatku funkcyjnego ma wynosić 600 złotych miesięcznie, co stanowi 80% z kwoty 750 złotych, czyli na poziomie maksymalnej stawki dla stanowiska kierownika samodzielnej jednostki organizacyjnej, w świetle treści „Tabeli stanowisk, zaszeregowań i wymagań kwalifikacyjnych dla nierobotniczych stanowisk pracy” (załącznik nr 1 do Układu). Gdyby przyjąć, do czego – w ocenie Sądu Rejonowego - nie było podstaw, że powód zajmował w spornym okresie stanowisko kierownicze, to można by mówić co najwyżej o kierowaniu inną komórką niż samodzielna komórka organizacyjna, czyli stanowisku z poz.41 wykazu, wszak Wojskowa Administracja K. nr 26 w W., jako samodzielna komórka organizacyjna miała już kierownika. W takiej sytuacji stawka dodatku funkcyjnego mieściłaby się w przedziale 1-3, a więc maksymalnie do wysokości 50% od kwoty 750 złotych (załącznik nr 3 do Układu). Poza tym kierownik Wojskowej Administracji K. nr 26 w W. H. N. w dniu 1 grudnia 2011r. zmienił powodowi warunki wynagradzania i przyznał dodatek funkcyjny tylko w stawce 1, czyli 25% od kwoty 750 złotych, co stanowi 188 złotych. Sąd Rejonowy zastrzegł, że powyższa uwaga ma wymiar czysto teoretyczny wobec braku podstaw do przyznania powodowi prawa do dodatku funkcyjnego na stanowisku starszego technika.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Rejonowy oddalił powództwo, a o kosztach procesu rozstrzygnął na podstawie art.98§1 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony oraz §11 ust.1 pkt 2 i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2003r., Nr 163, poz.1349 ze zm.).

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego:

- art.33 ust.1 Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z 8 czerwca 1998r. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy powód zajmując stanowisko starszego technika kierował zespołem składającym się z siedmiu osób,

- art.33 ust.2 Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z 8 czerwca 1998r. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że przyznanie powodowi dodatku funkcyjnego jest fakultatywne, podczas gdy przepis ten odnosi się jedynie do określenia wysokości przyznawanego dodatku funkcyjnego,

- art.229§4 kp poprzez wadliwe jego zastosowanie i dokonanie błędnej wykładni definicji pojęcia „stanowiska pracy” poprzez przyjęcie, że zakres obowiązków pracownika ma charakter drugorzędny względem stanowiska, które zajmuje, podczas gdy przez stanowisko pracy rozumie się wszystkie funkcje przywiązane do stanowiska pracy,

- art.8 kp poprzez jego niezastosowanie i brak uznania, że działanie pozwanego jest sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa lub zasadami współżycia społecznego, podczas gdy na skutek rozwiązania umowy o pracę przez pozwanego, powód przez okres roku leczył się u lekarza psychiatry,

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego:

- art.328§2 kpc poprzez nie zawarcie w uzasadnieniu wyroku podstawy faktycznej ,tj. dowodów, na których Sąd się oparł i przyczyn, dla których odmówił mocy dowodowej zeznaniom U. D., która wskazała, że powodowi w związku z jego zakresem obowiązków powinien być przyznany dodatek funkcyjny,

- art.233§1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na wybiórczej ocenie materiału dowodowego oraz dokonaniu na tej podstawie błędnych ustaleń stanu faktycznego pozostających w sprzeczności z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, jak również dokonanie ustaleń nie wynikających z zebranego materiału dowodowego, nierozważenie wszechstronnie zebranego materiału dowodowego i brak całościowej jego oceny, w szczególności w zakresie zeznań świadków; K. Z., M. N., W. H., R. K., H. S., U. D., a także z zeznań powoda, z których wynika, że powód kierował pracą podległego mu personelu w liczbie 7 osób,

- art.217§2 kpc oraz art.240§1 kpc poprzez pominięcie dowodu z dokumentów zawartych w aktach osobowych powoda, a także z zakresu obowiązków H. S. tożsamych z zakresem obowiązków powoda, z których jednoznacznie wynika, że powód powinien otrzymywać dodatek funkcyjny, gdyż zakres obowiązków powoda odpowiada stanowisku kierownika obsługi technicznej,

3. błędne ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia, polegające na uznaniu, że o przyznaniu dodatku funkcyjnego decyduje nazwa stanowiska pracy powoda ,tj. starszy technik, podczas gdy Sąd powinien kierować się faktycznie wykonywanym zakresem obowiązków powoda opisanym w aktach osobowych, z których jednoznacznie wynika, że powód zajmował stanowisko kierownicze, a także że dodatek funkcyjny przyznany powodowi z dniem 1 grudnia 2011r. przez Kierownika Wojskowej Administracji K. nr 26 H. N. nie miał nic wspólnego z zakresem obowiązków powoda, podczas gdy dodatek funkcyjny został przyznany powodowi na skutek interwencji Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych Nr (...) z 21 października 2011r., który po dokonanej kontroli stwierdził liczne uchybienia w zakresie niewypłacanego powodowi oraz innym pracownikom dodatku funkcyjnego,

nadto powód zarzucił wyrokowi Sądu pierwszej instancji naruszenie art.102 kpc poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy sytuacja majątkowa i osobista powoda oraz całokształt okoliczności sprawy przemawiał za jego zastosowaniem.

Wskazując na powyższe powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na jej rzecz miesięcznych kwot w wysokości po 188 złotych z ustawowymi odsetkami od 1 dnia każdego miesiąca za okres od maja 2009r. do listopada 2011r., a także kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji (odpowiedź na apelację k.357-361).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda okazała się co do zasady uzasadniona.

W ocenie Sądu Okręgowego uzasadniony okazał się zarzut apelacji dotyczący błędnego zastosowania przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego. Sąd Rejonowy mimo, że jako podstawę rozstrzygnięcia prawidłowo wskazał przepis art.33 Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej i mimo, że - powołując się na zapisy zawarte w pisemnym zakresie obowiązków powoda na stanowisku starszego technika oraz na zeznania szeregu świadków – słusznie ustalił, że powód na powierzonym mu stanowisku kierował pracą podległego personelu w liczbie 7 osób (str. 3 uzasadnienia k.328), to ostatecznie doszedł do niewłaściwego wniosku, że powód nie spełnia przesłanek uprawniających go do pobierania dodatku funkcyjnego. Takie stanowisko Sądu pierwszej instancji było wynikiem uznania po pierwsze, że decydujące znaczenie ma literalna nazwa stanowiska zajmowanego przez powoda, a nie faktycznie wykonywane obowiązki, a po drugie uznania, że nawet w sytuacji spełnienia przesłanki w postaci kierowania przez pracownika zespołem składającym się co najmniej z trzech osób przyznanie dodatku funkcyjnego jest fakultatywne ,tj. zależy od decyzji pracodawcy, a skoro pracodawca nie przyznał powodowi tego dodatku, to ten składnik wynagrodzenia powodowi nie przysługuje.

W przekonaniu Sądu Okręgowego z przedstawionym wyżej stanowiskiem Sądu Rejonowego nie można się zgodzić. Jak słusznie stwierdził Sąd Rejonowy żądanie powoda zasądzenia na jego rzecz dodatku funkcyjnego należy rozpatrywać w świetle przepisów Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej. Przesłanki prawa do dodatku funkcyjnego określone zostały w art.33 w/w Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy. I tak w art.33 ust.1 wskazano, że dodatek funkcyjny przysługuje pracownikowi, jeżeli zatrudniony jest na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się z co najmniej trzech osób – łącznie z osobą kierującą. W ocenie Sądu Okręgowego posłużenie się w powyższym przepisie sformułowaniem „dodatek funkcyjny przysługuje pracownikowi (...)” oznacza, że o ile spełniona jest dalsza dyspozycja przepisu ,tj. pracownik zatrudniony jest na stanowisku związanym z kierowaniem zespołem składającym się co najmniej z trzech osób, pracownik ten uprawniony jest dodatku funkcyjnego, a w przypadku, gdy pracodawca nie wypłaca mu tej części wynagrodzenia, to przysługuje mu roszczenie o wypłatę świadczenia. Treść powyższego przepisu uzasadnia ponadto stwierdzenie, że dla kwestii uprawnienia do dodatku funkcyjnego bez znaczenia jest literalna nazwa stanowiska pracy danego pracownika. Nie można zgodzić się z Sądem Rejonowym, że jeżeli stanowisko pracy z założenia nie jest stanowiskiem kierowniczym ,tj. nie jest to stanowisko związane z kierowaniem zespołem co najmniej 3 osób, to pracownik choćby faktycznie kierował taką grupą osób nie jest uprawniony do dodatku funkcyjnego. W tym miejscu wskazać należy na treść zakresu obowiązków powoda na stanowisku starszego technika Wojskowej Administracji K. – 26 Rejonu P. (k.80-84 B akt osobowych), w którym to dokumencie w pkt V ppkt 1 lit. a (a zatem na pierwszym miejscu) wymieniono „bezpośrednie kierowanie działalnością podległych mu pracowników w sposób umożliwiający uzyskanie właściwych efektów prowadzonych robót”. Powyższe pokazuje, że powód nie tylko faktycznie kierował zespołem 7 osób, ale obowiązek ten został na niego nałożony przez samego pracodawcę w zakresie obowiązków. Podkreślić ponadto należy, że treść w/w zakresu obowiązków na stanowisku starszego technika jest tożsama z zakresem obowiązków powoda na poprzednio zajmowanym stanowisku kierownika obsługi technicznej, kiedy to powód uprawniony był do dodatku funkcyjnego (k.54-56 B akt osobowych). Powyższe pokazuje, że sama nazwa stanowiska pracy, która może być przez pracodawcę zmieniana (bez jednoczesnej zmiany zakresu odpowiedzialności i obowiązków), nie może decydować o tym, czy pracownik spełnia przesłanki do dodatku funkcyjnego.

W świetle przytoczonego wyżej uregulowania Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy nie można zgodzić się również z Sądem Rejonowym, że przepisy powyższego Układu Zbiorowego Pracy pozostawiają decyzji pracodawcy przyznanie dodatku funkcyjnego. Ustalenia tego nie podważa uregulowanie zawarte w ust.2 art.33 w/w Układu, zgodnie z którym przy przyznawaniu dodatku funkcyjnego należy kierować się przesłankami określonymi w pkt 1-4 tego przepisu. Uregulowanie to należy wykładać łącznie z uregulowaniem zawartym w przytoczonym wyżej ustępie 1, który jako podstawowy nie pozostawia wątpliwości, że dodatek funkcyjny nie jest fakultatywnym składnikiem wynagrodzenia, ale przysługuje wszystkim pracownikom spełniającym określone w nim warunki. Wskazany przepis art.33 ust.2 Układu ma charakter uzupełniający regulację ustępu 1 i jego prawidłowa wykładnia prowadzi do wniosku, że dotyczy on ustalenia wysokości dodatku funkcyjnego, gdyż w tym zakresie przepisy Układu nie przewidują jednolitych stawek dla wszystkich uprawnionych. W ocenie Sądu Okręgowego nieuzasadnione jest ponadto odwoływanie się do Załącznika nr 1 do powyższego Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy w postaci „Tabeli stanowisk, zaszeregowań i wymagań kwalifikacyjnych dla nierobotniczych stanowisk pracy” jako źródła uprawnień do pobierania dodatku funkcyjnego. Dokument ten stanowi załącznik do przepisów Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy i gdyby przypisać mu znaczenie rozstrzygające w kwestii prawa do dodatku funkcyjnego rodziłoby się pytanie o celowość regulacji zawartych w samej treści Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy.

Reasumując Sąd Okręgowy uznał, że powód wykazał, iż spełnia przesłanki do uzyskania dodatku funkcyjnego, przy czym z uwagi na zgłoszenie przez pozwanego zarzutu przedawnienia części roszczenia uznać należało, że żądanie powoda może być uwzględnione poczynając od miesiąca czerwca 2010r. (roszczenie zostało zgłoszone przez powoda w dniu 3 czerwca 2013r. a zatem po upływie 3 lat od terminu wymagalności dodatku za maj 2010r. biorąc pod uwagę termin płatności wynagrodzenia przypadający na ostatni dzień każdego miesiąca). Do rozstrzygnięcia pozostawała jeszcze kwestia wysokości dodatku funkcyjnego. W apelacji powód wskazał, że należna kwota dodatku wynosi 188 złotych miesięcznie ,tj. mieści się w stawce 1 i stanowi 25% podstawy określonej na 750 złotych. Należy wskazać, że taka kwota dodatku funkcyjnego została przyznana powodowi od 1 sierpnia 2011r. na mocy porozumienia zmieniającego umowę o pracę z 1 grudnia 2011r. (na k.96 B akt osobowych). W tych okolicznościach Sąd uznał, że wysokość dodatku funkcyjnego należy określić przyjmując za stronami stawkę 1. w wysokości 25% kwoty podstawy. Mając to na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art.386§1 kpc w zw. z art.18§1 i 2 kp oraz art.33 ust.1 Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Wojskowych Jednostek Organizacyjnych Sfery Budżetowej z 8 czerwca 1998r. zmienił zaskarżony w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz powoda dodatek funkcyjny w wysokości po 152,50 złotych miesięcznie za okres od czerwca 2010r. do lipca 2011r. z ustawowymi odsetkami od 1. dnia każdego następnego miesiąca (do lipca 2011r. podstawowa kwota dodatku funkcyjnego wynosiła 610 złotych, a 25% tej kwoty stanowi 152,50 złotych – vide: tabela S. dodatku funkcyjnego k.68 akt sprawy), a za okres od sierpnia 2011r. do października 2011r. (od listopada 2011r. pracodawca wypłacił powodowi przedmiotowy dodatek – lista płac k.376) w wysokości po 188 złotych miesięcznie z ustawowymi odsetkami od 1. dnia każdego następnego miesiąca (od sierpnia 2011r. podstawa wyliczenia dodatku funkcyjnego została ustalona na 750 złotych – Protokół dodatkowy nr 27 do Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy z 11 lipca 2011r. k.179-180 akt sprawy). Kończąc wskazać należy, że apelujący słusznie zauważył, iż przyznanie powodowi dodatku funkcyjnego na mocy porozumienia zmieniającego umowę o pracę z 1 grudnia 2011r. nie było wynikiem swobodnej – uznaniowej decyzji byłego kierownika Wojskowej Administracji K. H. N. (mimo takich jego twierdzeń w trakcie zeznań – na k.262), ale realizacją wskazań Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych nr (...) z 21 października 2011r., na co wskazuje wprost dokument zarządzenia złożonego przez pozwanego na k.213 akt sprawy.

W zakresie kosztów procesu Sąd Okręgowy uznał, że choć zasądzona na rzecz powoda kwota stanowi nieznaczną część kwoty dochodzonej pierwotnie w pozwie, to z uwagi na to, że powód wykazał zasadność roszczenia co do meritum koszty procesu między stronami powinny być na podstawie art.100 kpc wzajemnie zniesione zarówno w odniesieniu do postępowania przed Sądem pierwszej instancji, jak i przed Sądem drugiej instancji.