Sygn. akt II Ca 122/14

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 122/14

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem zaocznym z dnia 10 grudnia 2013 roku oddalił powództwo o zapłatę wytoczone przez Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w B. przeciwko E. F..

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy wskazał, że wobec niestawiennictwa pozwanej na rozprawę miał obowiązek rozważenia, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania powoda. W tym, bowiem zakresie nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 kpc, negatywny zaś wynika takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo. Na potwierdzenie prawidłowości takiego toku rozumowania Sąd Rejonowy przytoczył dwa orzeczenia Sądu Najwyższego. Nadto Sąd I instancji wskazał na przepis art. 187 kpc zgodnie, z którym strona powodowa już na etapie wniesienia pozwu winna wskazać dowody na poparcie okoliczności faktycznych uzasadniających jego żądanie. W ocenie Sądu Rejonowego oznacza to, że powód składając pozew powinien przedłożyć, co najmniej dowody, które potwierdzają okoliczności faktyczne wskazane w jego treści. Zdaniem Sądu Rejonowego dowody, które strona powodowa przedstawiła wraz z pozwem nie stanowiły wystarczającej podstawy do przyjęcia, że podniesione w nim okoliczności faktyczne są zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy. Powódka nie przedstawiła, bowiem szczegółowego wyliczenia wysokości dochodzonego roszczenia ograniczając się w treści pozwu jedynie do ogólnego twierdzenia, że pozwana nie wywiązała się z zaciągniętego zobowiązania w sposób należyty.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy uznał, że nie miał podstaw do przyjęcia za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczących okoliczności faktycznych podanych przez powódkę w pozwie, w szczególności zaś dotyczących wysokości dochodzonego roszczenia, a w konsekwencji podstaw do wydania wyroku zaocznego, który opierałby się wyłącznie na twierdzeniach powoda a istniała konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego celem wyjaśnienia powstałych wątpliwości.

Sąd Rejonowy zwrócił także uwagę na rozkład ciężaru dowodu wynikający z art. 6 kc oraz zasadę kontradyktoryjności i dyspozycyjności wynikające z art. 3 kpc i art. 232 zd. 1 kpc.

Mając powyższe na uwadze a także fakt, iż powód zawiadomiony o terminie rozprawy nie stawił się i nie złożył na rozprawie dalszych wniosków dowodowych, Sąd Rejonowy ograniczył postępowanie dowodowe do dowodów zawnioskowanych przez powoda w treści pozwu, zwracając jednocześnie zgodnie z dyspozycją art. 207 § 7 kpc pismo procesowe powódki z dnia 21.10.2013 roku złożone bez zarządzenia przewodniczącego.

W ocenie Sądu Rejonowego materiał dowodowy, który mógł zostać zbadany nie stanowi wystarczającej podstawy do uwzględnienia powództwa. Powódka złożyła w procesie wyciąg z ksiąg rachunkowych należycie podpisany i opatrzony pieczęcią banku, z którego miało wynikać, że pozwana z tytułu umowy o kredyt G. nr (...) z dnia 18.06.2002 roku zobowiązana jest do zapłaty kwot: 13.394,85 zł. z tytułu niespłaconej należności, 3.560,17 zł z tytułu odsetek karnych naliczonych do dnia 15.05.2013 roku i 180 zł opłat i kosztów bankowych. Sąd I instancji stwierdził, iż wyłącznym dowodem na istnienie wierzytelności wskazanej w pozwie nie może być jedynie wyciąg z ksiąg bankowych z uwagi na treść orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15.03.2011 roku sygn. P 7/09. Pomimo, że wyciąg ten nie utracił waloru dokumentu urzędowego, to nie może on być tak traktowany w sprawach prowadzonych wobec konsumenta. Za wystarczajmy dowód potwierdzający wysokość zadłużenia pozowanej Sąd nie uznał również odpisu dokumentu w postaci wezwania do zapłaty z dnia 09.04.2013 roku.

Apelację od tego wyroku złożyła powódka, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez zasądzenie od pozowanej na swoją rzecz roszczeń wynikających z pozwu, względnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Zdaniem skarżącego nie naruszył on obowiązków wynikających z art. 187 kpc i 126 kpc.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację powódki uznać należało za bezzasadną. Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny zarówno stanu faktycznego jak i w sposób właściwy ocenił zachowanie strony powodowej w toku procesu stosując prawidłową wykładnię wskazanych w uzasadnieniu wyroku przepisów.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uznania, iż Sąd Rejonowy wydając zaskarżony wyrok naruszył przepisy art. 339 kpc, 207 § 3 kpc i 187 oraz 126 kpc, na które zwraca uwagę apelujący w piśmie z dnia 05.02.2014 roku stanowiącym uzupełnienie apelacji.

Jest oczywiste, iż obowiązkiem powoda jest przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzi roszczenie (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.) i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.). W sytuacji, gdy powód jest bankiem i dochodzi należności związanej z wykonywaną działalnością a nadto korzysta on z pomocy profesjonalnego pełnomocnika brak jest w ocenie Sądu Okręgowego podstaw do działania z urzędu a w szczególności dopuszczania dowodów z urzędu czy nawet przejawiania inicjatywy dowodowej przez Sąd I instancji. Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy i charakter zgłoszonego roszczenia a także wskazany już fakt wyklucza konieczność a nawet możliwość ingerencji Sądu, o jakiej wspomina apelujący w piśmie z dnia 05.02.2014 roku. Rację ma Sąd Rejonowy, iż w realiach niniejszej sprawy godziłoby to w sposób nieuprawniony w zasadę kontradyktoryjności a także zasadę rozkładu ciężaru dowodu. To powódka miał, bowiem obowiązek przedstawić dowody potwierdzające zgłoszone żądnie w tym w szczególności zasadę i wysokość zadłużenia pozwanej. Temu obowiązkowi powódka nie sprostała jak słusznie wskazał w uzasadnieniu Sąd Rejonowy.

Powódka do pozwu dołączyła jedynie dwa opisane przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu dokumenty i jak wynika z treści pisma procesowego z dnia 21.10.2013 roku – karta 44 akt sprawy, dołączonego do uzupełnienia apelacji, nie zamierzała przedstawić innych dowodów. Powódka wnosiła w tym piśmie jedynie o przeprowadzenie rozprawy pod jej nieobecność i zasądzenie od pozwanej kosztów zastępstwa procesowego – pismo, bowiem podpisał profesjonalny pełnomocnik. Zwrot tego pisma procesowego nie miał, zatem najmniejszego wpływu na prawidłowość rozstrzygnięcia.

Powódka miała świadomość, iż Sąd uznał, iż brak jest podstaw do wydania w niniejszej sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Sprawa została skierowana do rozpoznania w postępowaniu zwykłym. Podstawy niedopuszczalności wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym precyzuje przepis art. 499 kpc. W niniejszej sprawie w grę mogły wchodzić jedynie te wymienione w punktach 1-2 art. 499 kpc czyli albo roszczenie zostało ocenione jako oczywiście bezzasadne albo przytoczone w pozwie okoliczności budziły wątpliwości. W każdym z tych przypadków powódka reprezentowana, już przed terminem rozprawy, przez profesjonalnego pełnomocnika winna wykazując należytą dbałość o własne sprawy przedstawić czy to dalsze wnioski dowodowe czy to kolejne okoliczności faktyczne uzasadniające jej żądanie. Pozostanie w bezczynności, bo jak w/w za odpowiednie do okoliczność działanie nie można uznać zwróconego pisma procesowego, musiało spotkać się z taką oceną, jakiej dokonał Sąd Rejonowy.

Podkreślić należy, że z uwagi na fakt, iż powódka jest bankiem i była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika winna mieć wiedzę o treści orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 marca 2011 roku w sprawie P 7/09. Z treści tego wyroku wynikało, że art. 95 ust. 1 Prawa bankowego w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 20 Konstytucji.

W tej sytuacji wyciąg z ksiąg banku dołączony do pozwu może mieć, co najwyżej moc dokumentu prywatnego a na jego podstawie nie można dokonać niebudzących wątpliwości ustaleń zarówno, co do istnienia stosunku obligacyjnego między stronami jak i wysokości ewentualnego zadłużenia pozwanej.

Zwrócić należy uwagę na lakoniczność uzasadnienia pozwu i datę zawarcia umowy kredytowej i faktyczny brak doręczenia pozwanej tak wezwania do zapłaty jak i przesyłek sądowych w niniejszej sprawie (wszystkie doręczenia miały charakter zastępczy). Dodatkowo wskazać należy, że pomimo orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i stosownej nowelizacji Prawa bankowego w Wyciągu z ksiąg banku zamieszono zapis o jego mocy prawnej dokumentu urzędowego. Oznacza to, że powódka pozostawała w przekonaniu, iż poza tym dokumentem nie musi w żaden inny sposób wykazywać istnienia dochodzonej w pozwie kwoty.

Biorąc powyższe pod uwagę należało na mocy art. 385 kpc apelację powódki oddalić jako bezzasadną.