Sygn. akt I ACa 169/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący	:	SSA Krzysztof Chojnowski
Sędziowie	:	SSA Elżbieta Borowska SSA Elżbieta Bieńkowska (spr.)
Protokolant	:	Urszula Westfal

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa L. D.

przeciwko (...) w W. na L.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku

z dnia 13 listopada 2013 r. sygn. akt VII GC 1/13

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Powód L. D. wnosił o zasądzenie od pozwanego (...) w W. na L.kwoty 195.644,13 złotych oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podnosił, że był uczestnikiem kolizji drogowej, w której uszkodzony został jego samochód (...), ogumienie oraz felgi naczepy. Sprawcą zdarzenia był obywatel L., ubezpieczony w (...). Na wymienioną w pozwie sumę składały się następujące kwoty: 3.795 zł tytułem brakującego odszkodowania za zniszczone ogumienie i felgi naczepy; 166.415,21 zł tytułem utraconego dochodu za 257 dni (647 zł netto za każdy dzień postoju); 1.967,46 zł tytułem kosztów parkingu za okres od stycznia 2012 r. do listopada 2012 r.; 149,58 zł netto za niewykorzystane ubezpieczenie OC; 621,18 zł netto i 2.873,28 zł netto za niewykorzystane ubezpieczenie (...) za 2011 r. (...) nr rej. (...) i naczepy nr rej. (...); 498,15 zł tytułem niewykorzystanej licencji międzynarodowej za 205 dni począwszy od 8 grudnia 2011 r.; 2.217,28 zł netto za niewykorzystane ubezpieczenie OC P opłacone za 2012 r.; 222,96 zł i 3.233,12 zł tytułem podatku od środków transportu za 2011 i 2012 r.; 5.650,91 zł tytułem kosztów związanych z kredytem zaciągniętym na usługi transportowe, wraz z odsetkami od 28 listopada 2012 r. oraz 8.000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku z rozstrojem zdrowia po wypadku.

Pozwany (...) w W. na Litwie nie ustosunkował się do żądania pozwu i nie złożył odpowiedzi na pozew.

Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem zaocznym z dnia 13 listopada 2013 r. zasądził od pozwanego (...) w W., L. na rzecz powoda L. D. kwotę 30.991,26zł; oddalił powództwo w pozostałym zakresie; zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 579 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu; nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 141,52 zł tytułem części kosztów sądowych oraz odstąpił od obciążania powoda pozostałymi kosztami sądowymi.

Z ustaleń Sądu wynikało, że w dniu 6 grudnia 2011 roku doszło do zdarzenia drogowego na terytorium L., w wyniku którego szkodę polegającą na uszkodzeniu samochodu marki (...) nr rej. (...) oraz naczepy marki (...) nr rej. (...) poniósł powód. Sprawcą wypadku był obywatel L. ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie (...) w W., wobec którego (...) S. A. pełni rolę reprezentanta do spraw roszczeń.

W dniu 8 grudnia 2011 roku powód zgłosił szkodę przedstawicielowi pozwanego ubezpieczyciela, jednocześnie domagając się zwrotu utraconego w związku z zaistniała kolizją dochodu. Pismem z dnia 19 grudnia 2011 r. domagał się zwrotu kosztów dojazdu do warsztatu, które wycenił na kwotę 471,28 zł brutto oraz opłaty faktury za uszkodzone opony i felgi, wystawionej w dniu 19 grudnia 2011 r. na łączną kwotę 7200 zł netto, zaakceptowaną przez (...) S.A. W dniu 25 stycznia 2012 roku powód odebrał pojazd (...) z naprawy.

Pozwany co do zasady nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do szkody na mieniu i po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego w dniu 31 stycznia 2012 r. przyznał powodowi odszkodowanie w wysokości 7.760,43 zł za naprawę pojazdu (...).

Powód wystąpił do pozwanego również o zwrot odsetek od kredytu, twierdząc, iż na skutek zwłoki w wypłacie należnego odszkodowania przez stronę pozwaną, był zmuszony zaciągnąć w związku z zaistniałą kolizją kredyt na spłatę należności wynikających z prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto pismem z dnia 1 lutego 2012 r. wystąpił do pełnomocnika pozwanego o zwrot poniesionych kosztów naprawy naczepy na sumę 6150 zł, tj. kosztów zniszczonego ogumienia i felg naczepy.

Ostatecznie w dniu 27 lutego 2012 r. skierował do pozwanego pismo z żądaniem odszkodowania za utracony zarobek, za opony i felgi, koszty przejazdu do warsztatu celem naprawy pojazdu, zwrot kosztów związanych ściśle z prowadzoną działalnością gospodarczą (tj. ZUS), zwrot odsetek od kredytu oraz rekompensatę pieniężną za utratę zdrowia i krzywdy moralne.

W dniu 3 kwietnia 2012 r. strona pozwana przyznała powodowi odszkodowanie w kwocie 471,28 zł tytułem refundacji kosztów w związku z transportem pojazdu (...) oraz wyraziła zgodę na refundację kosztów zakupu nowych opon w kwocie 2.355 zł i wypłatę utraconych dochodów przyjmując kwotę w wysokości 320 zł za dzień przestoju. W dniu 25 kwietnia 2012 roku pozwany przyznał powodowi odszkodowanie z tytułu utraconych dochodów w związku z uszkodzonym pojazdem marki (...) nr rej. (...) za okres 11 dniu w kwocie 3.520 zł (320 zł za każdy dzień braku możliwości użytkowania pojazdu). W dniu 30 listopada 2012 r. powód zawiesił działalność gospodarczą.

Sąd Okręgowy wskazał, że wobec tego, iż szkoda, której dotyczy przedmiotowa sprawa miała miejsce na terytorium Republiki Litewskiej, zaś sprawcą zdarzenia był obywatel litewski zastosowanie mają przepisy litewskiego prawa materialnego. Do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy zastosowanie znalazły przepisy ustawy Kodeks cywilny Republiki Litewskiej z dnia 18 lipca 2000 r., ustawy nr: VIII - (...) - ostatnia poprawka 12 kwietnia 2011, nr:XI- (...) z mocy Rozporządzenia R. republiki Litewskiej nr 795 w sprawie zatwierdzania zasad ustalania i wypłacania świadczeń ubezpieczeniowych za szkody powstałe w ruchu drogowym oraz ustawy Nr IX-378 o obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych Republiki Litewskiej.

Sąd Okręgowy po analizie przepisów dotyczących odpowiedzialności odszkodowawczej zawartych w litewskim kodeksie cywilnym wskazał, że prawo litewskie, podobnie jak prawo polskie, przewiduje odpowiedzialność odszkodowawczą zobowiązanego za szkodę, która powstaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem.

Za słuszne zarówno co do zasady jak i wysokości, uznał roszczenie powoda w zakresie w którym, domagał się on odszkodowania za zniszczone ogumienie i felgi naczepy w kwocie 3.795 zł. Za częściowo zasadne uznał natomiast roszczenia powoda o zwrot utraconych dochodów. W oparciu o przedłożone przez powoda dokumenty przyjął za wiarygodną stawkę za1 dzień przestoju w wysokości 647,53 zł. Mając na uwadze, że naprawa samochodu trwała od 19 stycznia 2012 r. do dnia 25 stycznia 2012r. Sąd rozważał za jaki okres powodowi należało przyznać odszkodowanie za utracony dochód. Ustalając powyższe miał też na uwadze, że uszkodzone w zdarzeniu środki transportu stanowiły jedyne narzędzia służące powodowi do prowadzenia działalności gospodarczej, natomiast z drugiej, że zobowiązany do odszkodowania jest odpowiedzialny jedynie za szkodę pozostającą w normalnym związku przyczynowym. W ocenie Sądu postawa powoda, który zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, z uwagi na uszkodzenie opon, których koszt naprawy w stosunku do całej szkody w rzeczywistości nie był znaczny nie zasługiwała na aprobatę. Powyższe dowodziło też o przerwaniu związku przyczynowego między szkodą a zdarzeniem. Jak wynika bowiem z art.6,247 l.k.c. można żądać naprawienia tylko tej szkody, która biorąc pod uwagę jej charakter stanowi normalne następstwa działania lub zaniechania, za które odpowiedzialność ponosi zobowiązany do odszkodowania. W tych też granicach należało rozpatrywać żądania pozwu również i za utracone dochody. Wprawdzie Sąd dał wiarę twierdzeniom powoda, że bezpośrednio po zdarzeniu a zwłaszcza po wydatkach jakie poniósł z opłatami na początku roku w związku z opłatami na kontynuację działalności przewozowej miał problemy z pozyskaniem środków pieniężnych na zakup opon czy felg , jednakże pismo przedstawiciela ubezpieczyciela , które powód otrzymał w dniu 27 lutego 2012r. jednoznacznie wskazuję, iż L. D. był świadomy istnienia dalszych trudności w uzyskaniu od pozwanego środków na wymianę uszkodzonych opon. Świadczy o tym również treść wcześniejszej bogatej korespondencji powoda i przedstawiciela pozwanego. Zdaniem Sądu, sytuacja ta winna zmotywować powoda do podjęcia działań zmierzających do zgromadzenia funduszy pozwalających na uruchomienie działalności lub podjęcie innej aktywności zawodowej, aby zminimalizować szkodę już powstałą i zapobiegać jej dalszemu pogłębianiu. Sąd zwrócił też uwagę, że z akt sprawy wynika, że powód dopiero w listopadzie 2012 roku zawiesił działalność, co wskazywałoby, że przez blisko rok od zdarzenia musiał mieć jakieś inne źródła dochodu. Ostatecznie Sąd przyjął, że powód nie wykazał racjonalności dalszego biernego oczekiwania niż do 27 lutego 2012 r. na uzyskanie odszkodowania za opony i felgi. Dlatego też za zasadne uznał przyznanie powodowi odszkodowania za utracony dochód w okresie od 8 grudnia 2011 roku do 27 lutego 2012 r. (647,53 zł za dzień postoju) w wysokości 27.196,26 zł, mając jednocześnie na uwadze, że za 11 dni odszkodowanie wypłacił mu pozwany.

Za niezasadne uznał natomiast pozostałe roszczenia pozwu związane z poniesionymi przez powoda opłatami, składkami ZUS, podatkami, kosztami licencji międzynarodowych, „niewykorzystanych” O. ubezpieczeń środków transportu czy ubezpieczeń i podatków, które powód opłacał spodziewając się, że będzie kontynuował działalność gospodarczą, gdyż koszty te należy postrzegać jako normalne następstwo prowadzenia działalności gospodarczej każdego podmiotu na własne ryzyko i rachunek. Stanowią one koszt aktywności zawodowej powoda jako przedsiębiorcy i zostały uwzględnione w zasądzonej kwocie za utracone dochody. Podobnie Sąd ocenił żądanie zapłaty odsetek od kredytu i związanych z jego spłatą ciężarów, które w istocie stanowią ryzyko przedsiębiorcy i nie pozostają w związku przyczynowym ze zdarzeniem, za które odpowiedzialność ponosi ubezpieczyciel.

Za bezzasadne uznał również żądanie zwrotu opłat za parking za okres od stycznia do listopada 2012 r., uznając, że brak jest podstaw do przyjęcia, że pozostają one w normalnym związku przyczynowym ze szkodą.

Brak było również, w ocenie Sądu, podstaw do przyznania powodowi rekompensaty za rozstrój zdrowia, które należy określić jako odszkodowanie za szkodę niemajątkową (art.6,250 l.k.c.). Sąd wskazał, ze zgodnie z przepisem 12 Rozporządzenia 795, ustalając wysokość zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu lub utraty życia ubezpieczyciel powinien kierować się dokumentami poświadczającymi okres tymczasowej niezdolności do pracy lub innymi dokumentami, które zostały wydane przez kompetentne instytucje. Wskazał, że wprawdzie powód przedłożył dokumentację medyczną, z której wynikało, że odbył konsultacje medyczne i leczenie powołując się na pogorszenie stanu psychiki, jednakże dokumenty te okazały się niewystarczające do przyjęcia, iż na skutek zdarzenia poniósł on uszczerbek na zdrowiu. Zwrócił uwagę, że powód w postępowaniu likwidacyjnym wiązał swoje problemy zdrowotne bardziej z przedłużającym się postępowaniem niż z samym zdarzeniem. Wobec niewykazania przez powoda szkody, jej wysokości jak również związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem a samą szkodą powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 100 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zarzucając:

1) naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

- art. 6,247 ustawy z dnia 18 lipca 2000 r. Kodeks cywilny Republiki Litewskiej

(dalej jako l.k.c.) poprzez przyjęcie, iż w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym pozostają utracone przez powoda dochody jedynie za okres od wypadku do dnia 27 lutego 2012 r., tj. w kwocie 27.196,26 zł;

- art. 6,247 l.k.c. poprzez przyjęcie, iż w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym nie pozostają kwoty:

-1.967,46 zł tytułem poniesionych kosztów parkingu za okres od stycznia do listopada 2012 r.;

-149,58 zł tytułem opłaconego ubezpieczenia O. za okres od 8.12.2011 r. do 4.01.2012 r.;

- 621,18 zł tytułem opłaconego ubezpieczenia OC pojazdu i naczepy za okres od 8.12.2011 r. do 9.02.2012 r.;

- 2.873,28 zł tytułem opłaconego ubezpieczenia OC pojazdu i naczepy za okres od 10.02.2012 r. do 30.11.2012 r.;

- 498,15 zł tytułem opłaconej licencji międzynarodowej za okres od 8.12.2011 r. do 30.07.2012 r.;

-2.217,28 zł tytułem opłaconego ubezpieczenia O. za okres od 5.01.2012 r. do 30.11.2012 r.;

- 222,96 zł tytułem opłaconego podatku od środków transportu za okres od 8.12.2011 r. do 31.12.2011 r.;

- 3.233,12 zł tytułem opłaconego podatku od środków transportu za okres od 1.01.2012 r. do 30.11.2012 r. w sytuacji, gdy Sąd I instancji uwzględnił co do zasady roszczenie powoda o utracone dochody, a tym samym uznał, iż niemożność wykonywania działalności gospodarczej przez powoda była spowodowana bezpośrednio zdarzeniem szkodzącym;

- art. 6,249.4 pkt. 1) l.k.c. w zw. z art. 6,247 l.k.c. poprzez przyjęcie, iż kwota 5.650,91 zł poniesiona przez powoda tytułem kosztów związanych z zawarciem aneksu do umowy o antykryzysową linię pożyczkową na finansowanie bieżących potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym, podczas gdy w świetle art. 6,249.4 pkt. 1 l.k.c. odszkodowanie obejmuje także "uzasadnione koszty zmniejszenia szkód", a powód podpisał ww. aneks właśnie w celu stworzenia sobie możliwości kontynuowania działalności gospodarczej i wywiązania się z dotychczasowych zobowiązań kredytowych;

2) naruszenie przepisów prawa procesowego, mające wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

- art. 339 § 2 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. i art. 322 k.p.c. poprzez przyjęcie, iż powód nie udowodnił faktu poniesienia uszczerbku na zdrowiu psychicznym w związku ze zdarzeniem szkodzącym, podczas gdy w przypadku zaistnienia przesłanek do wydania wyroku zaocznego przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych, zaś powód przedłożył bogatą dokumentację medyczną, z której wynika, iż ww. uszczerbek na zdrowiu był spowodowany bezpośrednio wypadkiem, a nie wyłącznie przedłużającym się postępowaniem likwidacyjnym.

Wskazując na powyższe zarzuty, powód wnosił o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

Ponadto wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza sądowego z zakresu psychiatrii oraz biegłego sądowego psychologa na okoliczność ustalenia, rozstroju zdrowia doznanego przez powoda na skutek zdarzenia, a także o dopuszczenie dowodu z pism i dokumentów dołączonych do apelacji, na okoliczność braku możliwości podjęcia działalności gospodarczej przez powoda w związku ze zdarzeniem szkodzącym, wielkości powstałej szkody, normalnego związku przyczynowego pomiędzy powstałą szkodą, a zdarzeniem szkodzącym, braku środków utrzymania, wysokości obciążeń majątkowych powoda, uznania powoda za osobą bezrobotną, których potrzeba powołania powstała dopiero po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne Sądu I instancji zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Ustalenia te mają oparcie w materiale dowodowym, zebranym i ocenionym - wbrew zarzutom apelacji - bez uchybienia przepisom prawa procesowego. Na aprobatę zasługują także końcowe wnioski Sądu Okręgowego, które są konsekwencją prawidłowo zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 339 § 2 k.p.c. wskazać trzeba, że w myśl tego przepisu – w przypadku zaistnienia przesłanek do wydania wyroku zaocznego – sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczanych pozwanemu przed rozprawą, jeżeli nie budzą one wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy. Przepis ten jednak – wbrew przekonaniu skarżącego – nie przewiduje domniemania prawdziwości twierdzeń powoda, gdyż nie zachodzi tu, jak w przypadku domniemania, związanie sądu (art. 234 k.p.c.). Przeciwnie, sąd jest zobowiązany do oceny czy przytoczone w pozwie okoliczności nie budzą uzasadnionych wątpliwości albo nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Podkreślenia wymaga, że dopuszczalne jest przyjęcie za prawdziwe tylko tych twierdzeń powoda, które zostały przytoczone w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, a ponadto, że dotyczy to wyłącznie okoliczności faktycznych i nie zwalnia sądu orzekającego od obowiązku prawidłowej oceny materialnoprawnej zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach.

Zdaniem skarżącego, z naruszeniem art. 339 § 2 k.p.c. Sąd pierwszej instancji uznał za niewykazany fakt doznania przez powoda uszczerbku na zdrowiu wskutek zaistniałego wypadku komunikacyjnego, w którym powód uczestniczył.

Odnosząc się do tego zarzutu wskazać po pierwsze trzeba, że w pozwie uszczerbek na zdrowiu powód wiązał z przedłużającym się postępowaniem likwidacyjnym, a nie z samym wypadkiem. Tylko te zatem twierdzenia – zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c. – mogły być ewentualnie przyjęte przez Sąd pierwszej instancji za prawdziwe. Po wtóre, twierdzenia te już w świetle przywoływanej przez skarżącego dokumentacji lekarskiej budziły wątpliwości, skoro wynika z niej, że powód w wywiadzie lekarskim zaburzenia zdrowia psychicznego łączył z samym wypadkiem komunikacyjnym.

Nie naruszył także Sąd pierwszej instancji art. 233 § 1 k.p.c. przy ocenie mocy dowodowej dokumentacji lekarskiej dołączonej do pozwu. Stwierdzić trzeba, że dokumenty w postaci zaświadczenia lekarskiego wydanego przez lekarza specjalistę z zakresu medycyny rodzinnej oraz w postaci historii choroby z poradni zdrowia psychicznego – nie odejmując im waloru wiarygodności - dowodzą jedynie tego, że powód leczył się w poradni zdrowia psychicznego oraz że wstępnie rozpoznano u niego zaburzenia adaptacyjno-reakcyjne. Żaden z tych dokumentów nie jest natomiast przydatny do stwierdzenia, że zaburzenie to powstało w następstwie czy to przedłużającego się postępowania likwidacyjnego czy też samego wypadku komunikacyjnego, w którym uczestniczył powód. Słusznie Sąd pierwszej instancji wskazał, że do stwierdzenia rozstroju zdrowia powoda, a zwłaszcza przyczyn tego stany rzeczy niezbędne są wiadomości specjalne. Powód nie wnioskował przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, Sąd zaś – wbrew odmiennemu w tej mierze stanowisku skarżącego – nie był obowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów niezaoferowanych przez stronę powodową, na której spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie.

Sad Apelacyjny pominął zgłoszony w apelacji dowód z opinii biegłego na podstawie art. 381 k.p.c., uznając, że skarżący nie wykazał, że nie mógł powołać tego dowodu przed Sądem pierwszej instancji, ani też, że potrzeba jego powołania się na ten dowód powstała dopiero po wydaniu wyroku przez Sąd pierwszej instancji. Usprawiedliwieniem spóźnienia zaoferowania dowodu nie jest niekorzystna dla skarżącego ocena dowodów przedstawionych w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji na tę samą okoliczność, której dowodzić ma dowód zgłoszony dopiero w apelacji.

Z tych samych przyczyn Sąd pominął pozostałe dowodu zgłoszone w apelacji. Zgłoszone w apelacji dowody są ponadto - w ocenie Sądu Apelacyjnego – nieprzydatne do stwierdzenia okoliczności wskazanych w tezie dowodowej.

Wracając do zarzutów naruszenia prawa procesowego, stwierdzić na koniec trzeba, że chybiony jest również zarzut naruszenia art. 322 k.p.c. Zarzut ten nie został przez skarżącego bliżej uzasadniony. Można jedynie wiec przypuszczać - biorąc pod uwagę kontekst, w którym go zamieszczono – że dotyczy oddalonego roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia. Tymczasem według utrwalonego w orzecznictwie stanowiska, przepis ten nie ma zastosowania do zasądzania zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (wyrok SN z dnia 29 września 2000 r., V CKN 527/00, OSNC 2001, nr 3, poz. 42; K. Piasecki, Glosa do orzeczenia SN z dnia 7 lipca 1970 r., III PRN 39/70, PiP 1972, z. 10, s. 170; 322 ; wyrok SN z dnia 18 listopada 2004 r., I CK 219/04, Lex nr 146356). Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w ostatnim z wymienionych orzeczeń, naprawienie szkody niemajątkowej, tzw. krzywdy, może polegać na przyznaniu poszkodowanemu odpowiedniej sumy pieniężnej. Wyrażenie "odpowiednia suma" pozostaje w związku z tym, że ze względu na istotę krzywdy nie da się jej wyliczyć w sposób ścisły, w przeciwieństwie do szkody rzeczowej. Nie zachodzi zatem w takich przypadkach (stosowania art. 445 § 1 k.c.) niemożliwość albo nadmierne utrudnienie ustalenia wysokości szkody, o czym mowa w art. 322 k.p.c. Przepisu art. 6.250 kodeksu cywilnego Republiki Litewskiej – w odróżnieniu od art. 445 § 1 k.c. – wskazuje wprawdzie kryteria według jakich sąd ocenia wielkość szkody majątkowej, co nie zmienia faktu, że również zgodnie z prawem litewskim szkoda niemajątkowa podlega ocenie sądu i nie da jej się, z natury rzeczy, ściśle wyliczyć.

Zarzut naruszenia art. 322 k.p.c. jest nietrafny i z tej przyczyny, że skorzystanie przez sąd z art. 322 k.p.c. wchodzi w grę tylko wtedy, gdy sama zasada (istnienie) roszczenia została w procesie udowodniona. Innymi słowy - warunkiem zastosowania art. 322 k.p.c. w sprawach o odszkodowanie jest ustalenie na podstawie ogólnych reguł dowodowych i przepisów prawa materialnego zasady odpowiedzialności, powstania szkody i związku przyczynowego między szkodą a zdarzeniem stanowiącym podstawą odpowiedzialności. Przyczyną zaś oddalenia powództwa o zadośćuczynienia i w części o odszkodowanie było ustalenie, że nie zachodzą materialnoprawne przesłanki dochodzonych roszczeń.

Nietrafne są także podniesione w apelacji zarzuty naruszenia prawa materialnego.

Przepis art. 6,247 kodeksu cywilnego Republiki Litewskiej, którego naruszenie zarzuca skarżący, stanowi, iż można żądać naprawienia szkody, która biorąc pod uwagę jej charakter, stanowi normalne następstwa działania lub zaniechania, za które odpowiedzialność ponosi zobowiązany do odszkodowania.

Sąd Apelacyjny w całości podziela argumentację i wnioski Sądu pierwszej instancji odnośnie braku normalnego związku przyczynowego pomiędzy skutkami wypadku komunikacyjnego w postaci uszkodzenia samochodu a wydatkami powoda związanymi z kosztami parkingu, ubezpieczenia OC pojazdu i naczepy, licencji międzynarodowej i podatku od środków transportu, a także z utraconym dochodami za okres od dnia 27 lutego do 30 listopada 2012 roku.

Nie sposób zgodzić się ze skarżącym, który wywodzi w apelacji, że wyrządzona powodowi szkoda uniemożliwiała mu prowadzenie działalności gospodarczej aż do 30 listopada 2012 roku. Powód nie wykazał, że następstwem wypadku był rozstrój zdrowia, na który się powołuje. A zatem jeżeli nawet stan zdrowia uniemożliwiał mu prowadzenie działalności gospodarczej to nie zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy wypadkiem - a wskazanym przez niego uszczerbkiem. Słusznie też przyjął Sąd, że z chwilą naprawienia pojazdu, nie istniały pozostające w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem przeszkody do prowadzenia wcześniej wykonywanej działalności. Za taką przeszkodę nie sposób uznać wypłacenie odszkodowania za zniszczone opony i felgi w naczepie w niepełnej wysokość.

Zaoferowane przez powoda dowody nie dawały także podstaw – wbrew odmiennemu przekonaniu skarżącego – do przyjęcia istnienia normalnego związku przyczynowego pomiędzy kosztem zaciągniętego przez powoda kredyty a wypadkiem. Na tę okoliczność powód zaoferował bowiem jedynie dowód w postaci aneksu z dnia 14 sierpnia 2009 roku do umowy „o antykryzysową linie pożyczkową” z dnia 16 marca 2009 roku oraz pism kredytodawcy (...)z dnia 27 listopada 2012 roku informującego o wydaniu pozytywnej decyzji odnośnie zawarcia ugody w sprawie zadłużenia wynikającego z wymienionej umowy. Z pisma tego wynika wprawdzie, że naliczone zostały odsetki i koszty w kwocie której dochodzi powód w niniejszej sprawie, brak jest jednakże jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że powstałe zadłużenie pozostaje w związku przyczynowym z wypadkiem, za skutki którego odpowiedzialny jest pozwany.

Podsumowując, Sąd Apelacyjny nie znalazł uzasadnionych podstaw do uwzględnienia apelacji i dlatego orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c..