Sygn. akt III AUa 761/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu Wydział III

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2012 r. we Wrocławiu

sprawy z wniosku Z. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji Z. T.

od wyroku Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy

z dnia 20 marca 2012 r. sygn. akt VII U 181/12

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy wyrokiem z dnia 20 marca 2012 r. oddalił odwołanie Z. T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 30 grudnia 2011 r. i zasądził od wnioskodawcy na rzecz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Rozstrzygnięcie to Sąd Okręgowy oprał o następująco ustalony stan faktyczny: wnioskodawca Z. T., urodzony (...), w dniu 21 listopada 2011 r. złożył wniosek o emeryturę. Do wniosku dołączył zaświadczenie KRUS , iż w okresie od 1 lipca 1977 r. do 30 czerwca 1991 r. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników, a ponadto złożył oświadczenie i zeznania świadków, iż w okresie od 3 maja 1966 r. do 1 lipca 1977 r. pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Ponadto wnioskodawca udokumentował 31 lat, 8 miesięcy, 11 dni okresów składkowych oraz 4 lata, 6 miesięcy i 10 dni okresów nieskładkowych. Decyzją z dnia 30 grudnia 2011 r. przyznano wnioskodawcy prawo do emerytury wskazując, iż jej wyliczenie w oparciu o przepis art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych daje kwotę 2.253,96 zł, a według art. 26 – 2.418,19 zł. W obu wariantach uwzględniono zwiększenie z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie rolne za 14 lat w kwocie 101,95 zł. Poinformowano również wnioskodawcę, iż będzie wypłacane jako świadczenie korzystniejsze – świadczenie wyliczone w oparciu o art. 26.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, iż odwołanie wnioskodawcy nie zasługuje na uwzględnienie.

W uzasadnieniu do wyroku Sąd Okręgowy wskazał, iż po uwzględnieniu w całości okresu zatrudnienia wnioskodawcy jego okresy składkowe i nieskładkowe wyniosły 36 lat, 2 miesiące i 21 dni, a na dzień 1 stycznia 1999 r. – 26 lat, 7 miesięcy i 4 dni /a zatem więcej niż wymagane 25 lat/ nie było podstaw do uwzględnienia okresów prowadzenia gospodarstwa rolnego. Sąd Okręgowy uznał, iż w świetle przytoczonych przepisów wyliczenia organu rentowego są prawidłowe. Sąd Okręgowy odwołanie oddalił obciążając wnioskodawcę kosztami zastępstwa procesowego żądanymi przez stronę pozwaną na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 2 i § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej. przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł wnioskodawca, który zaskarżając wyrok w całości zarzucił jednostronność polegającą na przytoczeniu opinii radcy prawnego ZUS. Ponadto wnioskodawca podniósł, że Sąd Okręgowy w Świdnicy nie znalazł ustawy, która pozwoliłaby zwiększyć emeryturę o lata przepracowane w gospodarstwie rolnym. Wskazując na powyższe zarzuty wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy nie zasługuje na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd I instancji zgromadził w sprawie wystarczający materiał dowodowy, a jego ocena nie narusza granic zastrzeżonych dla swobodnej oceny materiału dowodowego (art. 233 § 1 kpc). Wbrew zarzutom podnoszonym w apelacji Sąd I instancji wydał trafne rozstrzygnięcie znajdujące uzasadnienie w całokształcie sprawy oraz treści obowiązujących przepisów, a Sąd Apelacyjny aprobując w pełni te ustalenia przyjmuje je za własne bez potrzeby szczegółowego ich przytaczania.

Ostatecznie w sprawie sporna pozostawała wysokość emerytury wnioskodawcy. W szczególności wnioskodawca domagał się zwiększenia dodatku wyliczonego na podstawie tzw. części składkowej emerytury rolniczej.

Zgodnie z treścią przepisu art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004, Nr 39, poz. 353 z późń. zm.) przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe: 1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki, 2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia, 3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5 – 76, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Natomiast w myśl przepisu art. 56 ust. 1 ustawy emerytalnej osobie, której przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględniono okresy pracy w gospodarstwie rolnym określone w art. 10, oblicza się wysokość przysługującego świadczenia jako część świadczenia obliczonego w myśl art. 53, z uwzględnieniem okresów pracy w gospodarstwie rolnym, proporcjonalnie do udziału okresów składkowych i nieskładkowych w okresie stanowiącym sumę okresów składkowych, nieskładkowych i uwzględnionych okresów pracy w gospodarstwie rolnym. W myśl dyspozycji przepisu ust. 2 przepisu ust. 1 nie stosuje się do osoby, która udowodniła co najmniej: 20 lat - kobieta lub 25 lat - mężczyzna okresów składkowych albo okresów składkowych uzupełnionych okresami nieskładkowymi w rozmiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2, lecz wysokość przysługującej jej emerytury oblicza się w myśl art. 53, z uwzględnieniem okresów składkowych i nieskładkowych, bez uwzględnienia okresów pracy w gospodarstwie rolnym. Zgodnie z treścią przepisu ust. 3 świadczenie, którego wysokość ustalono w myśl ust. 1 lub 2, zwiększa się o kwotę odpowiadającą części składkowej emerytury ustalonej według zasad wymiaru określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, z uwzględnieniem całego udowodnionego okresu pracy w gospodarstwie rolnym, z tym że okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16 roku życia, przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r., uwzględnia się, jeżeli przypadają nie wcześniej niż 25 lat przed ustaleniem prawa do emerytury. Dyspozycja ust. 4 stanowi, że jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe nie zostały uzupełnione okresami wymienionymi w art. 10, emerytura ulega zwiększeniu za okres opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie emerytalno-rentowe rolników. Zwiększenie to ustala się według zasad wymiaru przewidzianych dla części składkowej w przepisach, o których mowa w ust. 3.

Zgodnie z treścią przepisu art. 26a ust. 1 ustawy emerytalnej wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 ulega zwiększeniu za okresy opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie emerytalno-rentowe, o których mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zwiększenie to ustala się według zasad wymiaru części składkowej emerytury rolniczej przewidzianych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników na podstawie zaświadczenia Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o okresach opłacania składek.

W rozumieniu powyższych przepisów osoba, która posiada wystarczający (tj. 25-letni w przypadku mężczyzny) okres składkowy może doliczyć do wysokości należnej emerytury część składkową emerytury rolniczej wyliczoną na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291 z późn. zm.). W myśl przepisu art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291 z późn. zm.) część składkową ustala się przyjmując po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, z uwzględnieniem ust. 2 – 7. Natomiast w myśl przepisu art. 6 pkt 7 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników Ilekroć w ustawie jest mowa o emeryturze podstawowej – rozumie się kwotę miesięcznej najniższej emerytury, określoną w przepisach emerytalnych.

Przenosząc powyższe rozważania na niniejszą sprawę wskazać należy, że prawidłowo Sąd Okręgowy uznał słuszność decyzji organu rentowego. Powyżej cytowane przepisy w sposób jednoznaczny przesądzają, że do obliczenia emerytury wypłacanej z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych uwzględnia się okresy opłacania składek na ubezpieczenie rolnicze. Okresy te wlicza się w ten sposób, że za każdy rok opłacania składek dolicza się do emerytury 1% najniższej emerytury. W przypadku wnioskodawcy (który posiada 14 lat opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników) należało 14 % (1% za każdy rok) pomnożyć przez kwotę 718,18 zł (najniższej emerytury) podzielić przez 100. Otrzymana kwota 101,95 zł stanowi wskazane zwiększenie emerytury wnioskodawcy. Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy, iż decyzja organu rentowego zwiększająca wysokość emerytury wnioskodawcy o kwotę 101,95 zł jest prawidłowa.

Z wymienionych względów Sąd Apelacyjny orzekł o oddaleniu apelacji na podstawie art. 385 kpc.

R.S.