Sygn. akt VU 1214/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Agnieszka Leżańska

Protokolant Cezary Jarocki

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

o wysokość emerytury

na skutek odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

z dnia 26 października 2012 roku sygn. (...)

oraz z dnia 28 listopada 2012 roku sygn. (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 28 listopada 2012 roku w ten sposób, iż zobowiązuje organ rentowy do przeliczenia podstawy wymiaru należnej ubezpieczonemu J. P. emerytury przy założeniu, że będąc zatrudnionym stale i w pełnym wymiarze czasu pracy otrzymywał wynagrodzenie wyliczone w oparciu o następujące stawki wynikające z angaży:

- w okresie od 01.01.1969 roku do 31.10.1969 roku – 4,90 zł za godzinę;

- w okresie od 01.11.1969 roku do 31.10.1971roku – 4,60 zł za godzinę;- w okresie od 01.11.1971 roku do 31.12.1971roku – 5,20 zł za godzinę;

2. oddala odwołanie od decyzji z dnia 26 października 2012 roku.

Sygn. akt V U 1214/ 12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 października 2012 roku organ rentowy przyznał wnioskodawcy J. P.prawo do emerytury. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ rentowy przyjął przeciętna podstawę wymiaru składek z całego okresu ubezpieczenia społecznego z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia (1967,1971-1987,19809 -1987,1990-1991) i ustalił wskaźnik wysokości podstawy wymiaru na poziomie 90,47 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przez kwotę bazową wyniosła 2691,20zł. Emerytura wnioskodawcy przy uwzględnieniu 25 lat 7 miesięcy okresów składkowych i 3 miesięcy okresów nieskładkowych wyniosła 1613,86 zł.

Wnioskodawca odwołał się od powyższej decyzji kwestionując ustaloną podstawę wymiaru oraz wniósł, aby przy ustaleniu wysokości podstawy wymiaru, przyjąć wynagrodzenia jakie osiągał w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) Oddział w T. M.. w latach 1969-1971 roku na podstawie angaży, załączając na tę okoliczność nowe, nie znane organowi rentowemu angaże z lat 1968-1971.

Decyzją dnia 28 listopada 20112 roku, po rozpoznaniu sprawy- organ rentowy ponownie odmówił wnioskodawcy przeliczenia podstawy wymiaru emerytury, podnosząc, że w przedłożonych dokumentach wskazana została stawka godzinowa wynagrodzenia, ale brak jest danych o konkretnej liczbie godzin jakie wnioskodawca faktycznie przepracował w spornym okresie.

W dniu 23 stycznia 2013 roku od powyższej decyzji odwołał się wnioskodawca .

Postanowieniem dnia 29 stycznia 2013 roku Sąd połączył obie sprawy celem ich wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił co następuje :

Wnioskodawca J. P., urodzony w dniu (...), w okresie od 24 lutego 1966 roku do 15 listopada 1977 roku był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) Oddział w T. M.. na stanowisku konwojent, pomocnik kierowcy, kierowca samochodu ciężarowego oraz maszynista żurawi samojezdnych.

W okresie o którego wnioskodawca zaliczenie wnosi wnioskodawca pracował jako konwojent i pomocnik kierowcy.

( dowód: zeznania wnioskodawcy J. P.k58 oraz nagranie k.59 00:11:08-00:11:11,zeznania świadków: R. D.k.32 i verte oraz nagranie k.33 00:06:12-00:10:29, L. F.00: 1029 -00:12:54, T. S..00:12:54-00:14:20, A. D.k.52 i verte oraz nagranie k.53 00:03:22-00:08:17, kwestionariusz okresów składkowych i nieskładkowych k.4 pakiet II akt emerytalnych, świadectwo pracy k.3 pakiet I akt emerytalnych, instrukcja k.20-22, świadectwo pracy z dnia 16 listopada 1977 roku w aktach osobowych wnioskodawcy)

Brak jest danych o zarobkach wnioskodawcy dotyczących spornego okresu tj. z lat 1969 – 1971 roku z okresu od 13 listopada 1971 r. do 30 czerwca 1976r.

( dowód: pismo (...) w T. M.. Spółka z o.o. k.44)

W spornym okresie wnioskodawca jako konwojent i pomocnik kierowcy miał nienormowany czas pracy. Do obowiązków wnioskodawcy należało konwojowanie towaru tj. pilnowanie go 24 h. na dobę w czasie trasy, od momentu podjęcia do momentu zdania towaru. Jako pomocnik kierowcy J. P.pomagał kierowcy podczas trasy np . podczas przeciągania 10 tonowej przyczepy oraz ewentualnych naprawach. Trasy wykonywane przez wnioskodawcę dzieliły się na tzw. trasy dalekie, odbywane w tygodniu: od poniedziałku do piątku, tj. do S., T., W.oraz tzw. trasy krótkie- w weekendy na terenie P. T. Wnioskodawca w zasadzie zawsze pracował w nadgodzinach, za które otrzymywał premie, których wysokość była zmienna, tj. uzależniona od ilości przepracowanych nadgodzin.

( dowód: zeznania wnioskodawcy J. P.k.58 oraz nagranie k.59 00:11:08-00:11:11,zeznania świadków: R. D.k.32 i verte oraz nagranie k.33 00:06:12-00:10:29, L. F.00: 1029 -00:12:54, T. S.k.00:12:54-00:14:20, A. D.k.52 i verte oraz nagranie k.53 00:03:22-00:08:17, karta urlopowa z dnia 12 czerwca1969 roku, angaż z dnia 17 października 1969 ,karta obiegowa zmiany w aktach osobowych wnioskodawcy oraz angaże k.15,16, 17, 18, 19, )

W okresie od 1 stycznia 1969 roku do 31 października 1969 roku wnioskodawca pracując w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) w T. M.. jako konwojent otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 4,.90 zł na godzinę.

( dowód: angaż z dnia 22 lutego 1966 roku, z dnia 4 czerwca 1966 roku, 6 listopada 1968 roku w aktach osobowych wnioskodawcy)

W okresie od 1 listopada 1969 roku do 31 października 1971 roku wnioskodawca również jako konwojent otrzymywał stawkę godzinową w wysokości 4,60 złotych na godzinę.

( dowód: angaż z dnia 17 października 1969 roku)

W okresie od 1 listopada 1971 roku do 31 grudnia 1971 roku stawka wnioskodawcy na stanowisku pomocnika kierowcy wynosiła 5,20 złotych za godzinę pracy.

( dowód: angaż z dnia 19 października 1971 roku w aktach osobowych)

Hipotetyczne wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony na podstawie wynagrodzeń z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu ( lat 1967, 1969, 1972 – 1987, 1990-1991 wynosi 90,52 % i jest wyższy niż dotychczasowy, który wynosił 90,47%, a wysokość emerytury od 30 października 2012r. – 1.614,37 zł., po waloryzacji od 1 marca 2013r. – 1678,94 zł ).

( dowód: pismo ZUS – k. 35 , szczegółowe wyliczenie – k.25-27 verte akt emerytalnych ZUS )

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

zważył co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie w części.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ rentowy przyjął przeciętna podstawę wymiaru składek z całego okresu ubezpieczenia społecznego z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia (1967,1971-1987,19809 -1987,1990-1991) i ustalił wskaźnik wysokości podstawy wymiaru na poziomie 90,47 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przez kwotę bazową wyniosła 2691,20zł. Emerytura wnioskodawcy przy uwzględnieniu 25 lat 7 miesięcy okresów składkowych i 3 miesięcy okresów nieskładkowych wyniosła 1613,86 zł.

Wnioskodawca wnosił by obliczyć jego emeryturę przy uwzględnieniu wyższych wynagrodzeń z okresów zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) Oddział w T. M.. na stanowisku konwojent, pomocnik kierowcy, kierowca samochodu ciężarowego oraz maszynista żurawi samojezdnych w latach 1969- 1971, a nie jak to uczynił ZUS przyjmując wynagrodzenie minimalne.

Zgodnie z przepisem § 20 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury lub renty są dla pracownika zaświadczenia zakładów pracy wystawione według wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo legitymacje ubezpieczeniowe zawierające wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków. Przewidziane w powołanym wyżej rozporządzeniu ograniczenia co do środków dowodowych będących podstawą ustalenia wysokości zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru świadczenia, nie obowiązują jednak w postępowaniu sądowym. Do postępowania dowodowego w tym zakresie mają zastosowanie ogólne przepisy dotyczące przeprowadzania dowodów w procesie cywilnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342). Powyższe rozważania dotyczą także sytuacji, gdy przedmiotem sporu jest podstawa wymiaru świadczeń ubezpieczeniowych. Podobne stanowisko zostało wyrażone w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, wydanym w sprawie II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/342, którego teza brzmi: „W postępowaniu sadowym nie istnieją ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty określone w § 20 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń”.

Jakkolwiek bowiem przewidziane w powołanym wyżej rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983 roku ograniczenia co do środków dowodowych, będących podstawą ustalenia wysokości zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru świadczenia, nie obowiązują w postępowaniu sądowym, to dowody na te okoliczności mają być dowodami nie budzącymi wątpliwości, spójnymi i precyzyjnymi. Dowody te należy więc oceniać rygorystycznie i można dokonać na ich podstawie ustaleń faktycznych tylko wówczas, gdy spełniają one wyżej wymienione kryteria (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998 roku, II UKN 440/97, OSNP 1998/22/667).

Razem z wnioskodawcą w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) Oddział w T. M.. , m.in. w spornym okresie tj. 1969-1971 pracowali: R. D., L. F., T. S. oraz A. D.. Wszyscy oni pamiętają wnioskodawcę z tego okresu i potwierdzili zarówno fakt pracy J. P. w nadgodzinach jak i rodzaj wynagrodzenia tj. otrzymywanego w stawkach godzinowych i premii uznaniowych, których wysokość była zmienna.

Dodatkowo świadek A. D., która w przedmiotowym przedsiębiorstwie zajmowała stanowisko referenta i zajmowała się wyliczaniem wynagrodzeń pracowników potwierdziła, że wszyscy pracownicy zajmujące stanowiska czy to konwojenta czy pomocnika kierowcy pracowali w nadgodzinach, miesięcznie nawet 300 godzin i za to otrzymywali gratyfikacje w postaci premii.

Zeznania świadków w pełni korespondują z zeznaniami wnioskodawcy, który twierdził, że w spornych latach obok wynagrodzenia ze stawki godzinowej miał premię, która miała charakter uznaniowy. Jednakże z uwagi na upływ czasu wysokości pobieranej przez wnioskodawcę premii nie da się ustalić, ani w oparciu o zeznania świadków, ani wnioskodawcy. Informacji tych nie zawierają również zachowane dokumenty pracownicze. W dokumentach tych wskazano bowiem jedynie, że wnioskodawca był uprawniony do premii, nie podając, w jakiej wysokości premia ta była wypłacana.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy sprawy w postaci: angaży, zeznań świadków jak i wnioskodawcy wskazuje jednak jednoznacznie, że w trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) Oddział w T. M..:

- w okresie od 1 stycznia 1969 roku do 31 października 1969 roku wnioskodawca jako konwojent otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 4,.90 zł na godzinę.

- w okresie od 1 listopada 1969 roku do 31 października 1971 roku wnioskodawca również jako konwojent otrzymywał stawkę godzinową w wysokości 4,60 złotych na godzinę.

- w okresie od 1 listopada 1971 roku do 31 grudnia 1971 roku stawka wnioskodawcy na stanowisku pomocnika kierowcy wynosiła 5,20 złotych za godzinę pracy.

Organ rentowy nie przedstawił w toku postępowania żadnych dowodów, które pozwoliłyby na podważenie wiarygodności powyższych dokumentów. Nadto sposób wynagradzania wnioskodawcy w spornym okresie przedstawili świadkowie. Zeznali oni bowiem, że wnioskodawca wynagradzany były w oparciu o stawki godzinowe wynagradzania, które systematycznie rosły.

Hipotetyczne wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ustalony na podstawie wynagrodzeń z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu ( lat 1967, 1969, 1972 – 1987, 1990-1991 wynosi 90,52 %.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy, obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, tj. lat 1967, 1969, 1972 – 1987, 1990-1991 1993,

przy przyjęciu, że wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy i jego wynagrodzenie wynosiło - w okresie od 1 stycznia 1969 roku do 31 października 1969 roku wnioskodawca jako konwojent otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 4, 90 zł na godzinę.

- w okresie od 1 listopada 1969 roku do 31 października 1971 roku wnioskodawca również jako konwojent otrzymywał stawkę godzinową w wysokości 4,60 złotych na godzinę.

- w okresie od 1 listopada 1971 roku do 31 grudnia 1971 roku stawka wnioskodawcy na stanowisku pomocnika kierowcy wynosiła 5,20 złotych za godzinę pracy-

wynosi 90,52 %, a wysokość emerytury od 30 października 2012r. – 1.614,37 zł., po waloryzacji od 1 marca 2013r. – 1678,94 zł).

Mając zatem na uwadze, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury jest wyższy niż dotychczasowy, który wynosił 90,47%- Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł, jak w punkcie „1” sentencji.

Odwołanie podlegało oddaleniu w odniesieniu do decyzji z dnia 26 października 2012 roku. Odpowiadając bowiem na odwołanie wnioskodawcy od wskazanej decyzji organ rentowy ustosunkował się do zaskarżonej decyzji z dnia 5 grudnia 2012 roku, która została wydana w związku z nowymi okolicznościami dołączonymi do odwołania angażami z lat 1969-1971 roku, a nie objętych decyzją dnia 28 listopada 2012 roku.

Z powyższych względów , w oparciu o art. 477 14 § 1 k.p.c. orzekł, jak w punkcie „2” sentencji.