Wtorek, 19 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5867
Wtorek, 19 marca 2024
2011-11-02

Więźniowie sprzątają żydowskie cmentarze

Polscy osadzeni biorą udział w renowacji i porządkowaniu cmentarzy żydowskich. Wykazują oni przy tym autentyczne zaangażowanie. Dotychczasowe działania pokazują także duże zainteresowanie lokalnych organizacji społecznych i instytucji samorządowych, aby te prace usystematyzować i rozszerzyć.

W obecnych granicach Polski zachowało się około 400 cmentarzy żydowskich, które w dużej mierze są zaniedbane. Częstokroć brakuje funduszy na ich renowację, a panujące w społeczeństwie stereotypy utrudniają podjęcie prac renowacyjno-porządkowych. Jednocześnie w społeczeństwie Izraela funkcjonujące stereotypy o polskim antysemityzmie negatywnie wpływają na obraz współczesnej Polski.

Jednakże mająca miejsce od 2005 r. współpraca pomiędzy polskim i izraelskim więziennictwem wskazuje, że strony zainteresowane są przybliżeniem wspólnej historii i przełamywaniem wzajemnych stereotypów.
Również od 2005 r. polscy osadzeni biorą udział w renowacji i porządkowaniu cmentarzy żydowskich. Wykazują oni przy tym autentyczne zaangażowanie. Dotychczasowe działania pokazują także duże zainteresowanie lokalnych organizacji społecznych i instytucji samorządowych, aby te prace usystematyzować i rozszerzyć

Projekt „Tikkun – Naprawa” powstał w celu zachowania wybranych zabytków dziedzictwa żydowskiego w Polsce. Do projektu przystąpiło 55 jednostek penitencjarnych. Realizowany był on w dwóch etapach. Pierwszym z nich były działania edukacyjne prowadzone dla kadry Służby Więziennej i osadzonych, przybliżające tematykę historii współistnienia Żydów i Polaków na terenach dawnej Rzeczypospolitej. Wykłady prowadzone były przez przedstawicieli instytucji i organizacji żydowskich funkcjonujących na terenie Polski. Drugim etapem było porządkowanie przez osadzonych wolontariuszy oraz kadrę SW cmentarzy żydowskich.

Etap pierwszy, zgodnie z założeniami, został zrealizowany do końca kwietnia 2010 r.

Większość zakładów i aresztów zorganizowała jeden lub dwa wykłady edukacyjne, pozostałe jednostki przeprowadziły po trzy lub więcej prelekcji, a najaktywniejsze na tym polu były ZK w Tarnowie-Mościcach, AŚ w Kielcach, ZK w Hrubieszowie, ZK w Koronowie, AŚ w Tarnowskich Górach i ZK nr 2 we Wrocławiu.

Drugim etapem programu było porządkowanie cmentarzy żydowskich prowadzone przez osadzonych oraz funkcjonariuszy SW. Sprzątanie organizowano w terminie kwiecień-wrzesień 2010 r. Do tego etapu przystąpiło 47 jednostek penitencjarnych.

W czerwcu 2010 r. ppłk Włodzimierz Szulc, zastępca dyrektora Biura Dyrektora Generalnego SW oraz mjr Magdalena Brol, st. specjalista w Biurze Dyrektora Generalnego SW, przeprowadzili wizytację w OZ w Grodzisku Mazowieckim (cmentarz w Grodzisku) oraz Hajnówce (odwiedzono cmentarze w Jedwabnem oraz Narwi i Narewce). W lipcu ppłk Włodzimierz Szulc wraz z mjr. Jarosławem Górą, specjalistą w Biurze Dyrektora Generalnego SW, wizytowali ZK w Białej Podlaskiej (cmentarz w Białej Podlaskiej), ZK we Włodawie oraz ZK w Chełmie (kirkut w Chełmie). Celem powyższych wizytacji było uzyskanie bezpośrednich informacji, od dyrektorów jednostek oraz koordynatorów projektu, o sposobie i zakresie realizacji w tych jednostkach projektu Tikun-Naprawa.

W dniach 26 – 27 października 2010 r. w ODK SW w Popowie odbyło się seminarium podsumowujące dla koordynatorów projektu. Gościem honorowym spotkania byli pan Michael Schudrich, Naczelny Rabin Polski oraz pan Alex Schwarc, pracownik Komisji Rabinicznej do spraw Cmentarzy. Celem seminarium było przedstawienie szczegółowych raportów działań zrealizowanych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych, a także wymiana doświadczeń związanych z realizacją powyższego projektu.

Projekt Tikun-Naprawa realizowany był cyklicznie, w ramach statutowej działalności więziennictwa. Praca wykonywana przez osadzonych była nieodpłatna, tak samo jak wykłady przeprowadzone przez przedstawicieli instytucji i organizacji żydowskich, w tym przez pana Michaela Schudricha, Naczelnego Rabina Polski, przedstawicieli Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, pracowników Żydowskiego Instytutu Historycznego.