Wtorek, 19 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5867
Wtorek, 19 marca 2024
2012-05-07

Kodeks Karny Wykonawczy niezgodny z Konstytucją?

Helsińska Fundacja Praw Człowieka wystąpiła do Rzecznika Praw Obywatelskich z prośbą o złożenie do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o zbadanie zgodności z Konstytucją RP przepisów Kodeksu Karnego Wykonawczego, obowiązujących od 1 stycznia 2012 r.

Wątpliwości Fundacji dotyczą przede wszystkim postanowień k.k.w. regulujących prawo osoby pozbawionej wolności do składania skarg do organów postępowania wykonawczego, jak również sądu. W ocenie Fundacji zasadne byłoby dokonanie oceny nowych regulacji pod kątem ich zgodności z art. 45 (prawem do sądu), 63 (prawem do składania wniosków, petycji i skarg), 78 (prawem do złożenia odwołania) oraz 176 Konstytucji RP (zasadą dwuinstancyjności postępowania).

W ocenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka wprowadzone 1 stycznia 2012 r. zmiany należy ocenić negatywnie, jako zmiany potencjalnie ograniczające możliwość skarżenia się w związku z różnymi aspektami wykonywania kary pozbawienia wolności, kluczowymi z punktu widzenia ochrony praw osób osadzonych.

Wprowadzenie przez nowelizację konieczności właściwego uzasadniania skarg czy też unikania korzystania z określonych zwrotów (np. charakterystycznych dla tzw. gwary więziennej) może w opinii Fundacji doprowadzić do ograniczenia prawa do składania skargi. Istnieją uzasadnione obawy, iż wprowadzenie ww. ograniczeń doprowadzi w efekcie do sytuacji, w której osoby niewykształcone nie będą w stanie sprostać wymogom formalnym skargi. Właśnie takie osoby w znacznej większości przebywają w zakładach karnych i aresztach śledczych.

Uzasadnieniem tego poglądu może być również jednoznaczne stanowisko Europejskiego Komitetu ds. Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT), według którego efektywne postępowanie skargowe jest podstawowym zabezpieczeniem przed niewłaściwym traktowaniem w jednostkach penitencjarnych, dlatego osoby pozbawione wolności powinny mieć zagwarantowaną możliwość do skutecznego składania skarg zarówno do administracji jednostki penitencjarnej oraz do sądu