Wtorek, 19 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5867
Wtorek, 19 marca 2024
2013-02-18

Sędziowie złożyli skargę

Czterech sędziów niepowołanych na stanowiska w 2007 r. złożyło skargi do Trybunału Konstytucyjnego.W skargach zarzucili niekonstytucyjność art. 55 § 1 Ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych, w brzmieniu obowiązującym do 4 maja 2009 r. (dotyczący powoływania sędziów przez Prezydenta na wniosek KRS) w zakresie, w jakim nie przewidywał podania przez Prezydenta uzasadnienia decyzji odmownej, dotyczącej powołania na stanowisko sędziego, a także nie przewidywał możliwości zaskarżenia postanowienia Prezydenta w tym przedmiocie.

Sprawa rozpoczęła się w 2005 r., w którym dziewięcioro sędziów i asesorów złożyło wnioski o powołanie na stanowiska sędziowskie. Zgodnie z procedurą, zgłoszone kandydatury zostały przedstawione Ministrowi Sprawiedliwości oraz Krajowej Radzie Sądownictwa. Po pozytywnym rozpatrzeniu i ocenie przedłożonych kandydatur, KRS przekazała Prezydentowi wnioski o powołanie tych osób na wskazane stanowiska.

Decyzja odmowna w tym zakresie została wydana dopiero w sierpniu 2007 r. Kancelaria Prezydenta poinformowała, że Prezydent Lech Kaczyński nie zdecydował się na powołanie wnioskodawców na stanowiska sędziowskie. Pismo nie zawierało uzasadnienia. Formalne postanowienie o odmowie nominacji 9 osób, które zostało opublikowane w Monitorze Polskim, Prezydent wydał dopiero 3 stycznia 2008 r.

Sprawa była następnie rozpatrywana przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, który odrzucił wniesione skargi na bezczynność organu argumentując, że powołując sędziów Prezydent nie działa jako organ administracji publicznej, w związku z czym WSA nie jest w przedmiotowej sprawie właściwy.

W październiku 2012 r. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargi kasacyjne. NSA podkreślił m.in., że pozycja ustrojowa Prezydenta prowadzi do wniosku, iż powoływanie obsady personalnej organów wymiaru sprawiedliwości przez Prezydenta nie stanowi działalności administracji publicznej (więcej informacji dostępnych jest tutaj).

W związku z tym, czworo niepowołanych sędziów złożyło w lutym 2013 r. skargi konstytucyjne. W skargach zarzucili niekonstytucyjność art. 55 § 1 Ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych, w brzmieniu obowiązującym do 4 maja 2009 r. (dotyczący powoływania sędziów przez Prezydenta na wniosek KRS) w zakresie, w jakim nie przewidywał podania przez Prezydenta uzasadnienia decyzji odmownej, dotyczącej powołania na stanowisko sędziego, a także nie przewidywał możliwości zaskarżenia postanowienia Prezydenta w tym przedmiocie.

Skarżący zarzucili niezgodność przywoływanego przepisu z szeregiem artykułów Konstytucji. Wskazywali m.in. na niezgodność z art. 179 Konstytucji z uwagi na fakt, że na gruncie polskich regulacji prawnych Prezydentowi nie przysługuje prawo do wydania decyzji odmownej w sytuacji, w której kandydat na sędziego uzyskał pozytywną opinię KRS. Podniesiono również, że brak możliwości odwołania się od decyzji Prezydenta narusza konstytucyjnie gwarantowane prawo do sądu.

Wśród innych zarzutów wskazano również, że skarżący spełnili szereg wymogów ustawowych kwalifikujących ich na stanowisko sędziego, a także otrzymali wymaganą ustawowo pozytywną ocenę KRS. W opinii skarżących, odmawiając nominacji Prezydent zastosował w stosunku do ich kandydatur nieprzewidziane ustawowo, a także niestosowane każdorazowo kryteria. W związku z powyższym, jak wskazali, kwestionowany przez nich przepis powodował, że procedura powoływania sędziów była nieprzejrzysta oraz niejawna, a także, że stawiane kandydatom warunki były nieprecyzyjne. Skarżący zaznaczyli również, że zaskarżony art. 55 § 1 Ustawy umożliwił przeprowadzenie procedury nominacyjnej w oparciu o nieprecyzyjne i nieprzewidziane ustawowo kryteria, a także bez podania uzasadnienia odmownej decyzji. W związku z powyższym, naruszone zostało nie tylko prawo do sądu, lecz również zasada demokratycznego państwa prawnego oraz zasada zaufania obywatela do państwa.

W skardze zarzucono również naruszenie zasady współdziałania władz, poprzez brak merytorycznego uzasadnienia ostatecznej decyzji, a także niezgłoszenia argumentów przemawiających przeciwko kandydaturom na etapie procedowania przez KRS.

Skarżący reprezentowani są pro bono przez adw. Marcina Ciemińskiego z Kancelarii Clifford Chance oraz r.pr. Patricka Radzimierskiego i adw. Agnieszkę Wardak z Kancelarii Salans.