Wtorek, 19 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5867
Wtorek, 19 marca 2024
2013-09-18

Dożywocie- śmierć społeczna czy nadzieja na powrót do godnego życia?

Kara dożywotniego pozbawienia wolności, jako najsurowsza z kar przewidzianych w polskim systemie prawnym, ma być niejako surogatem kary śmierci, którą zastąpiła po definitywnym usunięciu tej ostatniej z katalogu kar polskiego kodeksu karnego. Wolno ją zatem orzec tylko wówczas, gdy dozwala na to odpowiednio wysoki stopień winy, a in concreto żadna inna kara przewidziana w sankcji nie spełnił aby indywidualno - lub generalno prewencyjnych celów kary określonych w art. 53 §1 kk.

W czwartek 12 września 2013 r., w siedzibie Polskiej Akademii Nauk w Warszawie odbyła się konferencja podsumowująca dwuletni monitoring kary dożywotniego pozbawienia wolności pt.”Wykonać karę i co dalej. Wyniki monitoringu 2011-2012”. Badania realizowała dr Maria Niełaczna w ramach projektu Stowarzyszenia Interwencji Prawnej.

W konferencji wzięli udział naukowcy z różnych ośrodków badawczych w Polsce, studenci, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz kadra Służby Więziennej.

Wyniki monitoringu, jak to zaznaczała sama autorka, to suma wysiłku badaczy i studentów oraz zaangażowania kadry penitencjarnej zakładów karnych objętych monitoringiem. W trakcie wystąpienia dziękowała za przychylność, otwartość i życzliwość ze strony Służby Więziennej podczas realizacji projektu.

Podczas spotkania za pracę i interesujące, praktyczne wnioski podziękował w swoim wystąpieniu Zastępca Dyrektora Generalnego płk Jacek Kitliński. W dyskusji panelowej wziął udział Zastępca Dyrektora Biura Penitencjarnego CZSW płk Zbigniew Brzostek. Odnosząc się do wniosków z monitoringu zapewnił, że zostaną wykorzystane do opracowania nowych programów i podniesienia jakości pracy penitencjarnej. Duże zainteresowanie naukowców wywołała prezentacja dwóch programów skierowanych do kobiet odbywających długoterminowe kary pozbawienia wolności. Przedstawiła je zebranym mjr Małgorzata Gajdus – Ciborowska z Zakładu Karnego Nr 1 w Grudziądzu.

Poseł Ryszard Kalisz odniósł się do konieczności przeprowadzenia publicznej debaty na temat istoty wykonania kary dożywotniego pozbawienia wolności. Stwierdził, że ten trudny temat może wywoływać wiele kontrowersji, szczególnie w tych środowiskach, które nie mają rzetelnej wiedzy o tej karze.

Oprócz ogłoszenia wniosków z monitoringu dodatkową wartością konferencji były bardzo interesujące wykłady związane z różnymi aspektami wykonania tej kary w Polsce i na świecie. Profesor Andrzej Rzepliński zajmujący się od dawna problematyką kar długoterminowych przedstawił historię i różne koleje tej kary zarówno w Polsce jak i innych krajach. Temat kary dożywotniego pozbawienia wolności na tle uwarunkowań kulturowych i systemów prawnych na świecie omówił dr Michał Fast z Wydziału Prawa i Administracji UW.

Podkreślić należy, że raport to sygnał właściwego rozumienia współpracy z organizacjami pozarządowymi i światem nauki ze Służbą Więzienną. Efekty rzetelnej pracy naukowców i organizacyjny wysiłek więzienników w tym przypadku będą służyły podniesieniu jakości i wypracowaniu standardów pracy z więźniami odbywającymi te szczególną w swojej istocie karę.

Wnioski z monitoringu posłużą również przy podsumowaniu projektu badawczego, który aktualnie jest prowadzony przez Służbę Więzienna i Katedrę Kryminologii i Polityki Kryminalnej w Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego nad karą dożywotniego pozbawienia wolności.