Wtorek, 19 marca 2024
Dziennik wyroków i ogłoszeń sądowych
Rej Pr. 2512 | Wydanie nr 5867
Wtorek, 19 marca 2024
2009-11-03

Więcej skazanych dozorowanych elektronicznie?

- Chcę, by karę w systemie (dozoru elektronicznego-red.) mogło odbywać więcej skazanych-powiedział wczoraj na konferencji prasowej Minister Sprawiedliwości

Konferencja Ministerstwa Sprawiedliwości była podsumowaniem pierwszych miesięcy obowiązywania i funkcjonowania ustawy o Systemie Dozoru Elektronicznego, czyli nowej możliwości odbycia kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym.

- Pierwsze miesiące funkcjonowania każdego systemu to czas próby. Dopiero w trakcie działania w praktyce danego rozwiązania dostrzec można i wdrożyć ewentualne uzupełnienia. Dostrzegliśmy je i dlatego przedstawimy Państwu nowelizację ustawy o Systemie Dozoru Elektronicznego – powiedział w trakcie wczorajszej konferencji prasowej Krzysztof Kwiatkowski, Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny. – dodał.

W spotkaniu z dziennikarzami uczestniczyli także: Igor Dzialuk – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, gen. Paweł Nasiłowski – pełnomocnik Ministra Sprawiedliwości ds. wdrożenia Systemu Dozoru Elektronicznego, Jarosław Paszke – Dyrektor Departamentu Informatyzacji i Rejestrów Sądowych oraz Krzysztof Mycka – Zastępca Dyrektora Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji.

Poniżej przedstawiamy założenia ministerialnej nowelizacji ustawy o dozorze elektronicznym.

Projekt nowelizacji ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego.

Większa liczba skazanych z możliwością odbywania kary poza zakładem karnym oraz usprawnienie i ułatwienie stosowania przepisów ustawy o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego – to główne założenia przygotowanej w Ministerstwie Sprawiedliwości nowelizacji.

Przewidziane w projekcie nowe regulacje dotyczą zarówno niezbędnych zmian prawnych i działań administracyjnych, które wynikają z szybszego, niż zakładany rozwoju technicznego Systemu Dozoru Elektronicznego, jak i dostosowują je do niego. Zmiany mają też na celu rozszerzenie zakresu warunków dotyczących skazanych. Wprowadzenie zmian udrożni też postępowania sądowe w sprawie zezwolenia na odbycie kary oraz postępowania dotyczące organizowania i kontrolowania wykonywania kary w tym systemie.

Dotychczas obowiązująca ustawa, obejmuje skazanych jedynie na karę do 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz skazanych na karę do 1 roku pozbawienia wolności, którym czas pozostały do jej odbycia nie przekracza 6 miesięcy. Ponadto eliminuje ona formalnie skazanych za umyślnie popełnione przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności, którzy byli uprzednio skazani na taką karę, poza tymi wobec których zachodzą warunki do orzeczenia wyroku łącznego.

÷ Nowelizacja art. 6 ust. 13 rozszerza znacząco warunki dające możliwość ubiegania się o wykonywanie kary w SDE o skazanych do 1 roku pozbawienia wolności i to zarówno tych pozostających poza zakładem karnym, w chwili złożenia wniosku o udzielenie zgody na odbywanie kary w tym systemie, jak i tych, którzy już odbywają karę pozbawienia wolności w jednostkach penitencjarnych.

Jednocześnie unifikuje warunki ubiegania się o wykonanie kary w odniesieniu do obu w/w grup skazanych. Jednocześnie z korzystania z rozwiązań tej ustawy formalnie wyłączone zostały jedynie osoby skazane w warunkach wielokrotnego powrotu do przestępstwa z art. 64 § 2 k.k.
Wprowadzenie wyżej wspomnianych zmian znacznie poszerzy krąg skazanych wobec których można będzie rozważyć skorzystanie z rozwiązań przewidzianych w ustawie.

W przybliżeniu, biorąc pod uwagę dane statystyczne Centralnego Zarządu Służby Więziennej i Ministerstwa Sprawiedliwości, odnośnie skazanych na kary do 1 roku pozbawienia wolności i odbywających karę w jednostkach penitencjarnych na koniec 2008 r., można przyjąć, że liczba skazanych, których będzie mogła objąć formalnie ustawa o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego, wzrośnie co najmniej czterokrotnie.

÷ Proponowane rozwiązania w przypadku naruszenia warunków odbywania kary przez skazanego, czego nie da się wykluczyć w jakimkolwiek systemie, pozwolą na niezwłoczną reakcję m.in. kuratora zawodowego lub sądu penitencjarnego, w celu dalszego wykonania kary w sposób prawidłowy.

÷ Zmiana przepisu art. 38: przewiduje orzekanie zezwolenia na wykonywanie kary w SDE przez sąd penitencjarny, w którego okręgu skazany przebywa, zamiast jak dotychczas w okręgu
wykonywania kary.
Takie rozwiązanie przyczyni się do usprawnienia orzekania przez sądy penitencjarne. Nowelizacja tego przepisu nie tylko przyspieszy rozpoznawanie wniosków, z uwagi na bliskość miejsca pobytu skazanego od sądu. Jednocześnie wyeliminuje konieczność wyjazdów sędziów sądu penitencjarnego na posiedzenia do jednostek penitencjarnych leżących poza okręgiem jego sądu, często w znacznej
odległości, co również ze względu na ekonomię procesową oraz mniejsze koszty nie będzie bez znaczenia.

÷ Nowelizacja przepisu art. 40 ust. 3 dotyczy umożliwienia w praktyce składania wniosków do sądu penitencjarnego przez dyrektorów jednostek penitencjarnych, co do skazanych, których dokumentacja, po przesłaniu przez sąd, znajduje się już w zakładzie karnym, a którzy jeszcze nie stawili się do odbycia kary, z uwagi na to, że nie upłynął wyznaczony termin ich stawiennictwa.
Dotychczasowe rozwiązanie nakładające, również na dyrektora zakładu karnego, dołączenie do wniosku zgody skazanego, który jeszcze nie rozpoczął odbywania kary, było niepraktyczne, z uwagi na brak instrumentów po stronie administracji jednostek penitencjarnych do uzyskania takiej zgody.
Po wprowadzeniu zmian, dyrektor jednostki penitencjarnej, mając dokumentację skazanego, który jeszcze nie stawił się do odbycia kary, będzie mógł po sprawdzeniu danych o jego karalności, wystąpić z wnioskiem bez dołączenia zgody skazanego, którą odbierze sąd penitencjarny, przy rozpoznawaniu wniosku. Dołączenie zgody skazanego ograniczono jedynie do wniosków składanych przez samego skazanego, jego obrońcę, sądowego kuratora zawodowego, a w przypadku dyrektora jednostki penitencjarnej, jedynie w sytuacji gdy skazany w chwili złożenia wniosku, jest już osadzony w zakładzie karnym.

÷ W art. 42 ust. 2 dano sądom penitencjarnym uprawnienie do pozostawienia wniosku bez rozpoznania, gdy na przeszkodzie udzieleniu zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego stoją warunki techniczne.

Powyższa regulacja uprości i ułatwi procedowanie sądom penitencjarnym.

Ministerstwo Sprawiedliwości podjęło także prace nad projektem przepisów, które przewidywałyby, objęcie tzw. niebezpiecznych sprawców w tym osób z zakłóceniami czynności psychicznych o podłożu seksualnym po odbyciu przez nich orzeczonej kary odpowiednim dozorem lub nadzorem, w tym również ewentualnie za pomocą środków technicznych, w sposób podobny jak to przewiduje ustawa o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego.