Mam taką sytuację.
Sprawa z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k.
Uchylona, na skutek 2 apelacji wniesionych wyłącznie na niekorzyść, do ponownego rozpoznania w zakresie:
- kary;
- środka karnego z art. 42 § 2 k.k.;
- środka karnego z art. 46 § 1 k.k.
Pokrzywdzony-oskarżyciel (maż zmarłej ofiary wypadku) posiłkowy, był również powodem cywilnym, ale cofnął powództwo i wniósł wniosek w trybie art. 46 § 1 k.k. Obecnie podtrzymując wniosek w trybie art. 46 § 1 k.k. domaga się:
- zadośćuczynienia za doznaną krzywdzę;
- odszkodowania z tytułu pogorszenia się jego sytuacji życiowej.
Wydaje mi się, że z uwagi na kierunek środków odwoławczych nie mogę już robić nic z powództwem ani odszkodowaniem z urzędu.
Zastanawiam się czy w trybie art. 46 § 1 k.k. można domagać się naprawienia szkody niematerialnej.
Jest jeden OSN z lat 70-tych gdzie SN stwierdził, że nie.
Jest również masa poglądów doktryny i komentatorów, że art. 46 § 1 k.k. obejmuje szkodę niematerialną – osobiście ku temu się skłaniam.
Przyjmując tą drugą opcję zastanawiam się nad zakresem w jakim art. 46 § 1 k.k. obejmowałby szkodę niematerialna.
Na 100% obejmuje odszkodowanie z art. 446 § 3 k.c. Sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.
Zastanawiam się, czy obejmuje krzywdę.
Wprawdzie jest art. 445 § 3 k.c. - roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.
Jest wprawdzie wyrok s.apel. w Białymstoku II AKa 306/04 2004.12.09
OSAB 2005/2/36..
Niezależnie od sytuacji procesowych określonych treścią § 3 art. 445 kc, osoby najbliższe nieżyjącego pokrzywdzonego opierając się na dyspozycji art. 445 § 1 kc władne są dochodzić skutecznie roszczeń z tytułu zadośćuczynienia również w trybie przewidzianym w art. 46 § 1 kk.
Uzasadnienie jest jednak takie sobie.
Co sądzicie na ten temat, ewentualnie czy mieliście takie sytuacje i jak z nich wybrnęliście ?.
Szczęśliwie nie miałam takiego problemu. Myslę....myślę..... może coś wymyślę
[ Dodano: Sro Lip 09, 2008 11:58 am ]
"Darkside" napisał:
Zastanawiam się, czy obejmuje krzywdę.
Wprawdzie jest art. 445 § 3 k.c. - roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego.
Jest wprawdzie wyrok s.apel. w Białymstoku II AKa 306/04 2004.12.09
OSAB 2005/2/36..
Niezależnie od sytuacji procesowych określonych treścią § 3 art. 445 kc, osoby najbliższe nieżyjącego pokrzywdzonego opierając się na dyspozycji art. 445 § 1 kc władne są dochodzić skutecznie roszczeń z tytułu zadośćuczynienia również w trybie przewidzianym w art. 46 § 1 kk.
Uzasadnienie jest jednak takie sobie.
A czy przypadkiem w ostatnim czerwonym nie ma czegoś na ten temat? Zaniosłem do domu i nie mogę sprawdzić a w lexie nie ma, jest to orzeczenie jako ostatnie do art. 46 ale bez uzasadnienia. Wydaje mi się, że coś tam w uzasadnieniu było.
Mówicie i macie:
Zadośćuczynienie dla osoby najbliższej pokrzywdzonego, który poniósł śmierć w związku z popełnionym przestępstwem
przepisy: art. 46 § 2 k.k.
hasła: nawiązka
Wyrok z dnia 13 maja 2008 r., V KK 432/07
Teza:
Osobie najbliższej pokrzywdzonemu, który w związku z popełnionym przestępstwem poniósł śmierć, nie przysługuje (tak jak samemu pokrzywdzonemu) zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.
Treść art. 46 § 2 k.k. (ze względu na ograniczenie podmiotowe oraz na zamieszczony katalog przestępstw) obecnie nie uprawnia, w razie skazania za przestępstwo spowodowania śmierci, do orzeczenia na rzecz osoby najbliższej nawiązki w miejsce nałożenia obowiązku naprawienia szkody w całości lub w części.
Z uzasadnienia:
„II. Za oczywiście też słuszny należy uznać zarzut podniesiony w pkt. 3 skargi kasacyjnej, skiero-wany przeciwko orzeczeniu Sądu Apelacyjnego rozstrzygającemu o nałożeniu na oskarżonego L. B., na podstawie art. 46 § 1 k.k., obowiązku naprawienia w części wyrządzonej szkody – przez za-sądzenie na rzecz K. K. kwoty 50.000 zł. Wykazanie, że uzasadnienie wyroku w tym zakresie nie spełnia podstawowych wymagań określonych przepisem art. 424 § 2 k.p.k. nie wymaga szerszego wywodu. Wystarczy zauważyć, że poza podaniem, iż Sąd Okręgowy nie rozpoznał wniosku pełno-mocnika oskarżyciela posiłkowego – ojca pokrzywdzonego, o zasądzenie odszkodowania w kwocie 100.000 zł, do czego był zobligowany treścią art. 46 § 1 k.k., w uzasadnieniu tym ograniczono się wyłącznie do wskazania, że orzeczenie Sądu Apelacyjnego o obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody w części, wynikało z braku jakichkolwiek ustaleń sądu pierwszej instancji umożliwiających „wydanie orzeczenia co do określenia szkody w pełnym zakresie”, z dodaniem jedynie, że „rosz-czenie oskarżyciela posiłkowego jest zatem zasadne w zakresie szkody wywołanej śmiercią syna”. Przytaczana treść motywów przekonuje więc dobitnie, że nie zawiera ono elementarnych informa-cji, które pozwalałyby na prześledzenie toku rozumowania Sądu Apelacyjnego i na dokonanie kon-troli merytorycznej słuszności jego stanowiska. Z uzasadnienia przede wszystkim nie sposób wy-czytać, jaką konkretnie szkodę, wywołaną śmiercią pokrzywdzonego, miał Sąd Apelacyjny na my-śli uznając słuszność roszczenia jego ojca, ani też, jakie okoliczności uwzględniał, określając jej częściowy rozmiar akurat w kwocie wskazanej w orzeczeniu. Celnie więc podnoszą skarżący, że tak prezentowane stanowisko nie tylko rażąco uchybia treści przepisu określającego wymogi uza-sadnienia orzeczenia, ale również – zwłaszcza przy, dostrzeżonym przez sam Sąd, braku ustaleń niezbędnych dla rozstrzygania – razi dowolnością ocen, która jaskrawo narusza reguły art. 7 k.p.k. W tym świetle jest ewidentne, że przytaczane wyżej rażące naruszenia prawa, jakimi do-tknięte jest omawiane rozstrzygnięcie, o ile wprost nie miały, to na pewno mogły mieć istotny wpływ na jego treść. Wobec tego, orzeczenie to – niezależnie od zasadniczych powodów uchylenia wyroku sądu odwoławczego, wskazanych w punkcie poprzedzającym – i tak ostać by się nie mo-gło.
Oczywiście należy się liczyć z tym, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy, przed Sądem Apela-cyjnym powtórnie stanie problem rozstrzygnięcia wniosku oskarżyciela posiłkowego. Wówczas na-leży uwzględnić, że w rozważanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której pokrzywdzony przestępstwem zmarł, a wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody złożyła „inna osoba uprawniona”, w rozumieniu art. 46 § 1 k.k., będąca „osobą najbliższą” dla pokrzywdzonego, działającą tu jako strona zastępcza. Osoba ta może, w ramach obowiązku naprawienia szkody (analogicznie jak w drodze wytoczenia powództwa cywilnego), dochodzić tylko roszczeń (wła-snych), które jej bezpośrednio przysługują z tytułu przestępstwa, którego następstwem była śmierć pokrzywdzonego. Sięgając do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2008 r., I KZP 6/08 (dotąd niepubl.) – którego wywody orzekający skład Sądu Najwyższego w pełni akceptuje – należy wskazać, że roszczenia te obejmują, w tym wypadku, poniesione przez tę osobę koszty, o których mowa w art. 446 § 1 k.c., oraz wskazane przepisem art. 446 § 3 k.c. odszkodowanie, jeżeli wskutek śmierci pokrzywdzonego nastąpiło znaczne pogorszenie sytuacji życiowej osoby najbliż-szej. Odsyłając w tym miejscu do szerokich rozważań uzasadnienia przywołanego orzeczenia (w tym również do cytowanej tam literatury oraz innych judykatów, zwłaszcza dotyczących interpre-tacji art. 446 § 1 i 3 i art. 445 k.c.), należy natomiast podkreślić, że osobie najbliższej pokrzyw-dzonemu, który w związku z popełnionym przestępstwem poniósł śmierć, nie przysługuje (tak jak samemu pokrzywdzonemu) zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Dopiero ewentualne dodanie (pozostającą w toku legislacyjnym, ustawą z dnia 11 kwietnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz innych ustaw) w art. 446 k.c. § 4., przewidującego możliwość przyznania najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, zmieni stan obowiązujący w tym zakresie obecnie. W tych zatem ramach prawnych – bę-dąc związany prezentowanym wyżej zapatrywaniem (art. 442 § 3 k.p.k.) – Sąd Apelacyjny winien czynić oceny i ustalenia co do zakresu i rozmiarów odszkodowania, będącego przedmiotem wnio-sku złożonego przez K. K. na podstawie art. 46 § 1 k.k., zważając i na to, że treść § 2 tego przepisu (ze względu na ograniczenie podmiotowe oraz na zamieszczony katalog przestępstw) obecnie nie uprawnia, w razie skazania za przestępstwo spowodowania śmierci, do orzeczenia na rzecz osoby najbliższej nawiązki w miejsce nałożenia obowiązku naprawienia szkody w całości lub w części.”
ale i :
Postanowienie
z dnia 28 kwietnia 2008 r.
Sąd Najwyższy
I KZP 6/08
Wniosek o orzeczenie środka karnego obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody (art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 39 pkt 5 k.k.) mogą złożyć: pokrzywdzony i podmioty wykonujące prawa pokrzywdzonego (art. 49 § 1 - 4 k.p.k.), prokurator (art. 49a k.p.k.) i zastępcy procesowi pokrzywdzonego, a w wypadku śmierci pokrzywdzonego (art. 52 § 1 k.p.k.) osoby najbliższe dochodzące przysługujących im roszczeń określonych w przepisach art. 446 § 1 i 3 k.c. oraz w art. 445 § 3 pierwsza część zdania k.c.
Biul.PK 2008/8/5
370233
Dz.U.97.88.553: art. 46
Dzięki rozmanoza, dzieki andrzej74,
[ Dodano: Sro Lip 09, 2008 1:11 pm ]
a czy kolega andrzej74 mógłby podać dokładne namiary na cyt. OSN-ik?
"Darkside" napisał:
Dzięki rozmanoza, dzieki andrzej74,
[ Dodano: Sro Lip 09, 2008 1:11 pm ]
a czy kolega andrzej74 mógłby podać dokładne namiary na cyt. OSN-ik?
W miom Lex-ie Wyroku z dnia 13 maja 2008 r., V KK 432/07 nie ma.
Znalazlem go w biuletynie prawa karnego 9/08.
No to teraz mam jasność w temacie, tylko jeszcze pogadać z jakimś cywilistą o 446 § 3 kc
No i poszłam tylko na godzinkę na salę i wszytko rach ciach rozpykali. I pieknie
1.2.14. Niedopuszczalność kwestionowania wymiaru kary w postępowaniu kasacyjnym; obowiązek naprawienia szkody z art. 445 § 1 k.c. i art. 39 pkt 5 k.k.
przepisy: art. 53 k.k., art. 438 pkt 4 k.p.k., art. 445 § 1 k.c., art. 39 pkt 5 k.k.
hasła: kara; wymiar kary; naprawienie szkody
Postanowienie z dnia 6 marca 2008 r., III KK 345/07
Teza:
2). Obowiązek naprawienia szkody tkwi wprawdzie korzeniami w prawie cywilnym, jednakże stosowany jako środek karny, jest w swojej istocie sankcją penalną. Prawnokarna istota tego obowiązku decyduje o tym, że jego stosowanie ma pozostawać przede wszystkim w zgodzie z zasadami prawa karnego. Wykorzystanie interpretacji przepisu art. 445 § 1 k.c., dopuszczającej możliwość zrekompensowania poprzez zadośćuczynienie krzywdy wynikłej z rozstroju zdrowia osób bliskich ofiary umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, doznanej w wyniku wstrząsu psychicznego wywołanego tym przestępstwem, w ocenie Sądu Najwyższego, nie pozostaje w sprzeczności z tymi zasadami. [glow=red:3382857e22]Skoro taka interpretacja pojawiła się w orzecznictwie cywilnym i została przyjęta za postawę przyznania zadośćuczynienia osobie bliskiej zmarłemu pokrzywdzonemu czynem niedozwolonym (przestępstwem), za rozstrój zdrowia pozostający w związku przyczynowym z tym czynem na podstawie art. 445 § 1 k.c., a interpretacja ta pozostaje w zgodzie z zasadami prawa karnego – zastosowanie jej jako podstawy ukształtowania środka karnego określonego w art. 39 pkt 5 k.k. nie stanowi obrazy prawa materialnego.[/glow:3382857e22]
Czy ktoś z was już to robił, tj. przyznał zadośćuczynienie osobie bliskiej zmarłego pokrzywdzonego za rozstrój zdrowia jakiego doznała na skutek przestępstwa ??:
"Darkside" napisał:
Czy ktoś z was już to robił, tj. przyznał zadośćuczynienie osobie bliskiej zmarłego pokrzywdzonego za rozstrój zdrowia jakiego doznała na skutek przestępstwa ??:
Tylko że, moim zdaniem, pokrzywdzony zmarł, a osoba składająca wniosek jest wyłącznie osobą uprawnioną w rozumieniu art. 46 par 1 kk, a nie par 2 kk, więc należy się jej odszkodowanie z 446 par 3 kc a nie nawiązka z 46 par 2 kk. Orzeczenie I KZP 6/08 właściwie o tym mówi w sposób pośredni.
A co z treścią art 49a kpk ? Skoro wytoczył powództwo cywilne to nie może być wniosku o naprawienie szkody na podstawie art 46 par 1 kk. Nawet jeśli cofnął powodztwo to i tak wytoczył więc 49 a kpk ma zastosowanie.
Darkside, looknij tutaj może dodatkowo http://www.rp.pl/artykul/160601.html
"bull78" napisał:
A co z treścią art 49a kpk ? Skoro wytoczył powództwo cywilne to nie może być wniosku o naprawienie szkody na podstawie art 46 par 1 kk. Nawet jeśli cofnął powodztwo to i tak wytoczył więc 49 a kpk ma zastosowanie.
"romanoza" napisał:
Darkside, looknij tutaj może dodatkowo http://www.rp.pl/artykul/160601.html
A kto mówił że będzie prosto i łatwo
Dasz radę wszak chyba kończyliśmy tą samą uczelnię.
"andrzej74" napisał:
A kto mówił że będzie prosto i łatwo
Dasz radę wszak chyba kończyliśmy tą samą uczelnię.
śmierć oskarżonego, czy zobowiązanie z tytułu orzeczonego obowiąku napraw. szkody wchodzi do spadku po zmarłym oskarżonym jako dług spadkowy...?
nie wiem nawet jeśli powinienem...
Wydaje mi się Sławo, że już to ćwiczyliśmy, Durka, Ty jesteś fachowcem od scalania, o ile znajdziesz, ja też pogrzebię.
To było w moim temacie
http://maxima.webd.pl/phpBB2/viewtopic.php?t=1126
"Darkside" napisał:
To było w moim temacie
http://maxima.webd.pl/phpBB2/viewtopic.php?t=1126
hej , głupie pytanie, czy w ramach obowiązku z art 46.1 k.k. mieszczą się odsetki czy tylko rzeczywista szkoda - w moim przypadku przywłaszczona kwota ??
Wydaje mi się, że tylko rzeczywista, ale chcę się upewnić .
rzeczywista szkoda, bez odsetek!
"Dred" napisał:
rzeczywista szkoda, bez odsetek!
"Darkside" napisał:
rzeczywista szkoda, bez odsetek!
"rudy kot" napisał:
Dark..uważaj....wietrzę podstęp ....
"Darkside" napisał:
Dark..uważaj....wietrzę podstęp ....
"rudy kot" napisał:
To już jest trójka zawodowa, miałem identycznie, rudy wie dlaczego
O rety, coś się pokiełbasiło, to ostatnie zdanie to ja, romanoza
"Darkside" napisał:
To już jest trójka zawodowa, miałem identycznie, rudy wie dlaczego
O rety, coś się pokiełbasiło, to ostatnie zdanie to ja, romanoza
"rudy kot" napisał:
rzeczywista szkoda, bez odsetek!
cóż..........zawodowstwo
dzięki, dzięki
"Dred" napisał:
cóż..........zawodowstwoLeon
Jak już jeśteśmy przy art. 46 kk, to czy może mi ktoś powiedzieć, czym się po nowelizacji różni "zadośćuczynienia za doznaną krzywdę" z § 1 od nawiązki z § 2? Bo chyba doznałam pomroczności jasnej w tym temacie....
Art. 46. (27) § 1. W razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości albo w części lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; przepisów prawa cywilnego o przedawnieniu roszczenia oraz możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.
§ 2. Zamiast obowiązku określonego w § 1 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego.
Uzasadnienie projektu rządowego odnośnie zmiany art. 46 kk
Zmiana dotycząca art. 46 k.k. jest zmianą znacznie poszerzającą zakres uprawnień pokrzywdzonego dochodzącego kompensaty w toku postępowania karnego. Kierując się priorytetem zapewnienia pełnej ochrony interesów pokrzywdzonego w postępowaniu karnym, w projekcie przyznano pokrzywdzonemu prawo żądania naprawienia wyrządzonej szkody, jak również żądania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, w wypadku skazania za każde przestępstwo, w wyniku którego taka szkoda lub krzywda zaistniała. Sąd może w takich przypadkach orzec tylko odszkodowanie bądź tylko zadośćuczynienie, albo zarówno odszkodowanie, jak i zadośćuczynienie, i to zarówno z urzędu (fakultatywnie), jak i na wniosek (obligatoryjnie). Brak bowiem racjonalnego uzasadnienia dla istniejącego ograniczenia odnośnie rodzajów przestępstw (aktualnie regulacja z art. 46 § 1 k.k. dotyczy jedynie skazania za przestępstwo spowodowania śmierci, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub przestępstwo przeciwko środowisku, mieniu lub obrotowi gospodarczemu), w wypadku których możliwe jest złożenie przez pokrzywdzonego wniosku o orzeczenie wobec sprawcy przestępstwa obowiązku naprawienia szkody, jak również wyłączenia możliwości orzekania przez sąd o tym środku karnym z urzędu, co może znajdować pełne uzasadnienie zwłaszcza w wypadkach oczywistej nieporadności pokrzywdzonego, skutkującej niemożnością realizacji przysługujących mu uprawnień procesowych.
Brak również dostatecznego uzasadnienia dla orzekania przez sąd nawiązki jako środka stanowiącego surogat jedynie obowiązku naprawienia szkody. Niezależnie od uprawnienia do domagania się przez pokrzywdzonego (lub inną uprawnioną osobę) zadośćuczynienia w razie skazania za każde przestępstwo, do projektowanego brzmienia przepisu wprowadzono możliwość orzeczenia nawiązki w miejsce obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, w oderwaniu jednak od przesłanek zadośćuczynienia. Projektowana zmiana treści art. 46 k.k. pozwoli w większości przypadków na pełną realizację przez pokrzywdzonego w procesie karnym jego roszczeń restytucyjnych i kompensacyjnych związanych z przestępstwem stanowiącym przedmiot postępowania, usuwając konieczność ich dochodzenia na drodze cywilnej w odrębnym postępowaniu, co skutkuje zazwyczaj istotnym wydłużeniem terminu uzyskania przez pokrzywdzonego należnego odszkodowania i zadośćuczynienia, a nadto wiąże się z istotnymi ciężarami dla pokrzywdzonego. Wśród ciężarów tych na czoło wysuwa się konieczność poniesienia znacznych kosztów związanych z wytoczeniem powództwa oraz uczestnictwem w częstokroć długotrwałym postępowaniu cywilnym, rządzącym się zasadą kontradyktoryjności, która wymusza na stronach procesu istotną aktywność oraz biegłość merytoryczną, względnie korzystanie z pomocy adwokata lub radcy prawnego, co wiąże się z dodatkowymi kosztami.
"romanoza" napisał:
Niezależnie od uprawnienia do domagania się przez pokrzywdzonego (lub inną uprawnioną osobę) zadośćuczynienia w razie skazania za każde przestępstwo, do projektowanego brzmienia przepisu wprowadzono możliwość orzeczenia nawiązki w miejsce obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, w oderwaniu jednak od przesłanek zadośćuczynienia.